Tóm tắt bài
1.1. Chuẩn bị đọc
a. Khái quát tác phẩm:
– Xuất xứ: Văn biểu cảm – Nghị luận, 2001.
– Thể loại: Văn nghị luận.
b. Đại ý:
Văn bản nhằm thuyết phục người đọc về tầm quan trọng của việc học thầy, học bạn.
c. Bố cục:
Tìm hiểu theo 3 mạch nội dung chính của văn bản như sau:
– Ý kiến: Học thầy, học bạn.
– Lí lẽ, dẫn chứng.
– Kết luận vấn đề.
1.2. Trải nghiệm cùng văn bản
a. Ý kiến: Học thầy, học bạn:
– Giới thiệu vấn đề “Học tập là quá trình… chúng ta học hỏi”.
– Trích dẫn tục ngữ:
+ Không thầy đố mày làm nên.
+ Học thầy không tày học bạn.
– Đặt vấn đề: Liệu hai cách học mâu thuẫn với nhau?
b. Lí lẽ, dẫn chứng:
– Lí lẽ 1: Học từ thầy là quan trọng nhất.
+ Truyền thống tôn sư trọng đạo, đề cao vai trò người thầy.
+ Nếu không có thầy thì khó làm nên điều gì xứng đáng.
– Dẫn chứng 1: Người thầy của danh họa Lê-ô-na-rơ-đô Đa Vin-chi với bài học vẽ quả trứng.
– Lí lẽ 2: Học hỏi từ bạn bè cũng rất cần thiết.
+ Muốn thành đạt, con người còn phải học tập mọi nơi, mọi lúc, từ bất cứ ai.
+ Học từ bạn thuận lợi vì cùng trang lứa, hứng thú, tâm lí thì sẽ thoải mái, dễ dàng.
– Dẫn chứng 2: Thảo luận nhóm.
c. Kết luận vấn đề:
– Hai câu trên đọc có vẻ mâu thuẫn nhưng lại bổ sung cho nhau, làm cho nhận thức việc học thêm toàn diện.
– Học thầy như ngọn hải đăng, soi đường; bạn lại như người đồng hành quan trọng chinh phục chân trời tri thức.
1.3. Tổng kết
– Về nội dung: Văn bản nêu ý kiến về tầm quan trọng của việc học thầy, học bạn được gợi ra từ hai câu tục ngữ; khẳng định đó là hai quá trình bổ sung cho nhau tạo nhận thức toàn diện về việc học.
– Về nghệ thuật: Bài văn nghị luận với ý kiến xác đáng, lập luận chặt chẽ, lí lẽ và dẫn chứng thuyết phục.
Bài tập minh họa
Bài tập: Để thuyết phục người đọc về tầm quan trọng của việc học thầy, học bạn, tác giả đã sử dụng những lí lẽ, bằng chứng nào?
a. Hướng dẫn giải:
– Đọc kĩ lại văn bản Học thầy, học bạn để đưa ra những lí lẽ, bằng chứng mà tác giả đã đề ra.
b. Lời giải chi tiết:
– Để thuyết phục người đọc về tầm quan trọng của việc học thầy, tác giả đã đưa ra câu chuyện của danh họa nổi tiếng người Ý. Từ đó cho độc giả cảm nhận được dù có tài năng thiên bẩm nhưng không thể chối bỏ tầm quan trọng của người thầy trong sự thành công của sự nghiệp.
– Để thuyết phục người đọc rằng việc học bạn cũng rất quan trọng, tác giả đưa ra các luận điểm, lí lẽ rất cụ thể để thuyết phục người đọc như học cùng bạn sẽ dễ học hỏi, truyền đạt hơn vì cùng trang lứa hay học nhóm cũng là một giải pháp tốt.