Tóm tắt bà i
1.1. Khái niá»m và yêu cầu
* Khái niá»m:
– Tả cảnh sinh hoạt là dùng khả nÄng quan sát và lá»i vÄn gợi tả, là m sá»ng lại bức tranh sinh hoạt, giúp ngưá»i Äá»c hình dung ÄÆ°á»£c rõ nét vá» không khÃ, Äặc Äiá»m ná»i báºt cá»§a cảnh Äó.
* Yêu cầu Äá»i vá»i kiá»u bà i:
– Giá»i thiá»u ÄÆ°á»£c cảnh sinh hoạt, thá»i gian và Äá»a Äiá»m diá» n ra cảnh sinh hoạt.
– Tả lại cảnh sinh hoạt theo má»t tráºt tá»± hợp là (từ xa Äến gần, từ bao quát Äến cụ thá»…).
– Thá» hiá»n ÄÆ°á»£c hoạt Äá»ng cá»§a con ngưá»i trong thá»i gian, không gian cụ thá».
– Gợi tả ÄÆ°á»£c quang cảnh, không khà chung, những hình ảnh tiêu biá»u, ná»i báºt cá»§a bức tranh sinh hoạt.
– Sá» dụng phù hợp các từ ngữ chá» Äặc Äiá»m, tÃnh chất, hoạt Äá»ng,…
– Nêu ÄÆ°á»£c suy nghÄ©, cảm nháºn cá»§a ngưá»i viết vá» cảnh ÄÆ°á»£c miêu tả.
– Cấu trúc bà i vÄn gá»m ba phần:
+ Má» bà i: Giá»i thiá»u cảnh sinh hoạt.
+ Thân bà i: Miêu tả cảnh sinh hoạt theo má»t trình tá»± hợp lÃ.
+ Kết bà i: Phát biá»u suy nghÄ© hoặc nêu ấn tượng chung vá» cảnh sinh hoạt.
1.2. Hưá»ng dẫn phân tÃch kiá»u vÄn bản
Phân tÃch vÄn bản: Tả má»t phiên chợ ná»i á» miá»n Tây Nam Bá» theo 3 phần như sau:
a. MỠbà i:
– Giá»i thiá»u cảnh sinh hoạt chợ ná»i Cái RÄng.
b. Thân bà i:
– Tả quang cảnh, không khà chung cá»§a phiên chợ ná»i.
– Tả cảnh mua bán nÆ¡i chợ ná»i theo trình tá»± nhất Äá»nh.
– Miêu tả chi tiết, tạo má»t sá» Äiá»m nhấn: Các mặt hà ng, những cách rao hà ng Äá» thu hút khách,…
– Kết hợp thá» hiá»n cảm nháºn cá»§a bản thân trong khi quan sát, miêu tả.
c. Kết bà i:
– Phát biá»u ấn tượng, cảm xúc sau khi thÄm phiên chợ ná»i.
1.3. Hưá»ng dẫn quy trình viết
a. Bưá»c 1: Chuẩn bá» trưá»c khi viết:
* Xác Äá»nh Äá» tà i, và dụ:
– Cảnh sum há»p cá»§a gia Äình em trong ngà y nghá» cuá»i tuần hoặc ngà y lá» , tết.
– Cảnh thu hoạch ngà y mùa.
– Cảnh mua bán trong má»t siêu thá».
– Cảnh sân trưá»ng trong giá» ra chÆ¡i.
* Thu tháºp tư liá»u: Tư liá»u liên quan Äến cảnh sinh hoạt mà em miêu tả có thá» thu tháºp từ những nguá»n khác nhau, bao gá»m tà i liá»u thá»±c tế và tà i liá»u lưu trữ.
b. Bưá»c 2: Tìm ý, láºp dà n ý:
* Tìm ý:
– Xác Äá»nh má»t sá» Äá»nh hưá»ng chung như: quan sát Äá»i tượng miêu tả từ khoảng cách gần hay xa; nên miêu tả theo trình tá»± nà o, cần táºp trung khắc há»a các hình ảnh nà o,…
– Ghi lại bất cứ ý tưá»ng nà o nảy sinh trong quá trình thu tháºp tà i liá»u và tìm ý cho bà i viết.
– Quan sát lại không gian nÆ¡i diá» n ra cảnh sinh hoạt mà em sẽ miêu tả, nếu có Äiá»u kiá»n.
– Äá»c lại Lao xao ngà y hè, Thương nhá» bầy ong,… và bà i vÄn á» mục Hưá»ng dẫn phân tÃch kiá»u vÄn bản Äá» tham khảo cách quan sát, tả cảnh thiên nhiên, cảnh sinh hoạt.
* Láºp dà n ý:
– Má» bà i: Giá»i thiá»u cảnh sinh hoạt ÄÆ°á»£c tả.
– Thân bà i:
+ Tả cảnh sinh hoạt chung bằng má»t cái nhìn bao quát.
+ Tả má»t sá» hình ảnh cụ thá», ná»i báºt á» cá»± li gần.
+ Tả sá»± thay Äá»i cá»§a sá»± váºt cá»§a bức tranh sinh hoạt trong thá»i gian, không gian.
– Kết bà i: Phát biá»u cảm nghÄ© hoặc nêu ấn tượng chung vá» cảnh sinh hoạt.
c. Bưá»c 3: Viết bà i:
– Lần lượt viết má» bà i, thân bà i, kết bà i. Riêng thân bà i nên viết hai Äến ba Äoạn. Giữa các Äoạn nên dùng các từ chuyá»n tiếp phù hợp Äá» thá» hiá»n ÄÆ°á»£c sá»± thay Äá»i cá»§a cảnh sinh hoạt theo thá»i gian hoặc theo vá» trÃ, góc Äá» quan sát. Trong khi tả cảnh, có thá» kết hợp thá» hiá»n cảm nháºn cá»§a bản thân.
d. Bưá»c 4: Xem lại, chá»nh sá»a và rút kinh nghiá»m:
* Xem lại và chá»nh sá»a:
– Tá»± kiá»m tra, xem xét và Äiá»u chá»nh những chi tiết liên quan Äến ná»i dung và cấu trúc cá»§a bà i viết.
– Tiếp theo, hãy Äá»c cháºm bà i viết cá»§a mình má»t lần nữa, bá» sung những ná»i dung còn thiếu và sá»a các lá»i chÃnh tả, dùng từ ngữ, viết câu.
* Rút kinh nghiá»m:
– Viá»c viết bà i vÄn nà y giúp em có thêm kinh nghiá»m gì trong cách quan sát cảm nháºn cuá»c sá»ng con ngưá»i và cảnh váºt?
– Nếu ÄÆ°á»£c thá»±c hiá»n lại bà i viết nà y, em sẽ Äiá»u chá»nh thế nà o Äá» bà i viết tá»t hÆ¡n?
Bà i táºp minh há»a
Bà i táºp: Em hãy viết má»t bà i vÄn ngắn tả cảnh sinh hoạt mà em Äã chứng kiến hoặc tham gia.
a. Hưá»ng dẫn giải:
– Xem lại các bưá»c viết bà i vÄn tả cảnh sinh hoạt Äá» giải bà i táºp nà y.
– Bà i vÄn cần Äảm bảo bá» cục 3 phần: Má» bà i, thân bà i và kết bà i.
b. Lá»i giải chi tiết:
Trung Thu là Tết cá»§a thiếu nhi. Và o dá»p Tết Trung Thu, quê hương em không chá» Äẹp Äẽ mà còn rất nhá»n nhá»p, sôi Äá»ng.
Khi ông mặt trá»i dần khuất sau lÅ©y tre là ng. CÅ©ng là lúc mà n Äêm buông xuá»ng. Bầu trá»i cao thÄm thẳm và lấp lánh những vì sao Äêm. Má»t Äêm mùa thu vá»i tiết trá»i se lạnh. Gió thoảng thoảng khẽ vá»n trong những tán cây. Khắp xóm là ng nhá»n nhá»p tiếng cưá»i cá»§a lÅ© trẻ rá»§ nhau Äi phá cá» Trung Thu.
Mặt trÄng bắt Äầu lên cao hÆ¡n, to hÆ¡n và sáng rõ hÆ¡n. TrÄng giá»ng như má»t chiếc ÄÄ©a khá»ng lá» Äang lÆ¡ lá»ng trên không trung, là m bạn cùng vá»i những vì sao nhá» bé. Ãnh trÄng Äêm nay dưá»ng như sáng kì lạ, soi xuá»ng trưá»c sân nhà những vá»t sáng và ng. Là ng xóm ngáºp trong ánh trÄng Äêm rằm.
Khoảng tám giá», trẻ em trong là ng bắt Äầu vá»i lá» há»i Trung Thu cá»§a mình. Tất cả tụ há»p lại khoảng sân rá»ng rãi á» nhà vÄn hóa xem tiết mục múa lân do các anh chá» thanh thiếu niên biá»u diá» n. Em cùng các bạn trong xóm cÅ©ng rá»§ nhau Äến tham gia. Dưá»i ánh trÄng sáng, những con lân vá»i mà u sắc rá»±c rỡ múa lượn từng vòng theo nhá»p trá»ng Äánh dá»n dáºp. Những chiếc Äèn ông sao, Äèn kéo quân⦠lấp lánh trong ánh trÄng và ng. Sau Äó là sá»± xuất hiá»n cá»§a chá» Hằng và chú Cuá»i vá»i những mà n Äá»i Äáp hà i hưá»c. Cùng vá»i Äó là các tiết mục vÄn nghá» cá»§a các anh chá», các bạn nhá».
Sau các tiết mục vÄn nghá» là phần chia bánh kẹo. Chúng em Äứa nà o cÅ©ng háo hức nháºn quà từ chá» Hằng và chú Quáºy. Phần thi trình bà y mâm ngÅ© quả cÅ©ng rất hấp dẫn. Ba Äá»i dá»± thi gá»m có: xóm trên, xóm giữa và xóm dưá»i. Mâm ngÅ© quả cá»§a má»i Äá»i Äá»u rất cầu kỳ và Äẹp Äẽ. Những loại quả hà ng ngà y em vẫn Än như dưa hấu, dứa, thanh long, bưá»i⦠Äã ÄÆ°á»£c cắt tá»a thà nh những bông hoa rá»±c rỡ mà u sắc, những chú chó xinh xắn⦠Ban giám khảo Äã phải rất khó khÄn trong viá»c lá»±a chá»n Äá»i chiến thắng. Cuá»i cùng vá»i phần trình bà y Äá»c Äáo nhất, mâm ngÅ© quả cá»§a Äá»i xóm giữa Äã già nh ÄÆ°á»£c chiến thắng. Cuá»i chương trình, chúng em ÄÆ°á»£c phá cá». Bạn nhá» nà o cÅ©ng háo hức khi ÄÆ°á»£c thưá»ng thức bánh trung thu, hoa quả⦠Má»i ngưá»i vừa Än uá»ng vừa trò chuyá»n rất vui vẻ.
Tết Trung Thu là dá»p Äá» má»i ngưá»i có thá» gần gÅ©i nhau hÆ¡n, Äặc biá»t là vá»i chúng em. Bá»i váºy, trong những dá»p lá» , em thÃch nhất là Tết Trung Thu.
(Sưu tầm)
Trả lời