1. Kiến thức cần nhớ
1.1. Văn bản “Tiếng rao đêm”
Tiếng rao đêm
Gần như đêm nào tôi cũng nghe thấy tiếng rao ấy: “Bánh… giò…ò…ò…!” Tiếng rao đều đều, khan khan kéo dài trong đêm khuya tĩnh mịch, nghe buồn não ruột.
Rồi một đêm, vừa thiếp đi, tôi bỗng giật mình vì những tiếng la: “Cháy! Cháy nhà!”…
Ngôi nhà đầu hẻm đang bốc lửa phừng phừng. Tiếng kêu cứu thảm thiết vọng lại. Trong ánh lửa, tôi thấy một bóng người cao, gầy, khập khiễng chạy tới ngôi nhà cháy, xô cánh cửa đổ rầm. Mấy người trong nhà vọt ra, khung cửa ập xuống, khói bụi mịt mù…
Rồi từ trong nhà, vẫn cái bóng cao, khập khiễng ấy lom khom như đang che chở vật gì, phóng thẳng ra đường. Qua khỏi thềm nhà, người đó vừa té quỵ thì một cây rầm sập xuống. Mọi người xô đến. Ai nấy bàng hoàng vì trong cái bọc chăn còn vương khói mà người ấy đang ôm khư khư là một đứa bé mặt mày đen nhẻm, thất thần, khóc không thành tiếng. Mọi người khiêng người đàn ông ra xa. Người anh mềm nhũn. Người ta cấp cứu cho anh. Ai đó thảng thốt kêu: “Ô… này!”, rồi cầm cái chân cứng ngắc của nạn nhân giơ lên: thì ra là một cái chân gỗ.
Người ta lần tìm tung tích nạn nhân. Anh công an tìm ra từ túi áo nạn nhân một mớ giấy tờ. Ai nấy bàng hoàng khi thấy trong xấp giấy một tấm thẻ thương binh. Bấy giờ người ta mới để ý đến chiếc xe đạp nằm lăn lóc ở góc tường và những chiếc bánh giò tung tóe… Thì ra người bán bánh giò là một thương binh. Chính anh đã phát hiện ra đám cháy, đã báo động và cứu một gia đình.
Vừa lúc đó, chiếc xe cấp cứu ào tới chở nạn nhân đi…
Theo Nguyễn Lê Tín Nhân
1.2. Nội dung chính của văn bản
– Nhìn chung bài Tập đọc “Tiếng rao đêm” thể hiện nội dung chính ở đây là ngợi ca một nghĩa cử cao đẹp của một thương binh đã dám xông vào đám cháy bất chấp mội hiểm nguy thậm chí là mạng sống của mình để cứu 1 em bé thoát nạn.
– Ngôn ngữ đa dạng tạo nên sắc thái riêng cho văn bản.
1.3. Giải thích các cụm từ khó
– Té quỵ: ngã khuỵu xuống, không gượng dậy được
– Rầm(rầm nhà): Thanh gỗ to hoặc thanh bê tông đặt ngang trên một số điểm tựa để đỡ mái nhà.
– Thất thần: Sắc mặt nhợt nhạt vì quá sợ hãi
– Thoảng thốt: Ngạc nhiên và hoảng hốt
– Tung tích: dấu vết giúp cho việc xác minh, tìm ra đối tượng
2. Câu hỏi và hướng dẫn giải
2.1. Giải câu 1 trang 31 SGK Tiếng Việt lớp 5
Câu hỏi:
Đám cháy xảy ra vào lúc nào ?
Hướng dẫn giải:
Đám cháy xảy ra vào lúc nửa đêm.
2.2. Giải câu 2 trang 31 SGK Tiếng Việt lớp 5
Câu hỏi:
Người đã dũng cảm cứu em bé là ai ? Con người và hành động của anh có gì đặc biệt ?
Hướng dẫn giải:
Người đã dũng cảm cứu em bé là người bán bánh giò.
Đó là một thương binh, chỉ còn một chân khi rời quân ngũ, làm nghề bán bánh giò. Tuy chỉ là một người bán bánh giò bình thường nhưng anh có hành động dũng cảm: không chỉ báo cháy mà anh còn xả thân lao vào đám cháy cứu người.
2.3. Giải câu 3 trang 31 SGK Tiếng Việt lớp 5
Câu hỏi:
Chi tiết nào trong câu chuyện gây bất ngờ cho người đọc ?
Hướng dẫn giải:
Trong câu chuyện trên, chi tiết gây bất ngờ cho người đọc là khi cấp cứu cho người đàn ông, bất ngờ người ta phát hiện ra anh có một cái chân gỗ. Kiểm tra giấy tờ thì biết anh là một thương binh. Để ý tới chiếc xe đạp nằm lăn ở góc đường và những chiếc bánh giò tung tóe mới biết anh chính là người bán bánh giò.
2.4. Giải câu 4 trang 31 SGK Tiếng Việt lớp 5
Câu hỏi:
Câu chuyện trên gợi cho em suy nghĩ gì về trách nhiệm công dân của mỗi người trong cuộc sống?
Hướng dẫn giải:
Câu chuyện trên gợi cho em suy nghĩ là mỗi công dân cần có ý thức giúp đỡ mọi người, cứu người khi gặp nạn.
3. Tổng kết
Qua bài học này các em cần nắm một số nội dung chính sau:
– Nội dung chính của bài Tập đọc: “Tiếng rao đêm”.
– Vận dụng trả lời những câu hỏi SGK.