Sách bài tập Toán 8 Bài 4 (Kết nối tri thức): Phép nhân đa thức

Giải SBT Toán lớp 8 Bài 4: Phép nhân đa thức

Bài 1.18 trang 13 sách bài tập Toán 8 Tập 1: Thực hiện phép nhân:

a) 0,5x²y(4x² – 6xy + y²);

b) $\left(3x^3–6x^{2}y+9x{y}^2\right)\left(–\frac{2}{3}x{y}^2\right)$.

Lời giải:

a) 0,5x²y(4x² – 6xy + y²)

= 0,5x²y.4x² ‒ 0,5x²y.6xy + 0,5x²y.y²

= 2x⁴y ‒ 3x³y² + 0,5x²y³.

b) $\left(3x^3–6x^{2}y+9x{y}^2\right)\left(–\frac{2}{3}x{y}^2\right)$

$=3x^3.\left(–\frac{2}{3}x{y}^2\right)+\left(–6x^{2}y\right).\left(–\frac{2}{3}x{y}^2\right)+9x{y}^2.\left(–\frac{2}{3}x{y}^2\right)$

= ‒2x⁴y² + 4x³y³ ‒ 6x²y⁴.

Bài 1.19 trang 13 sách bài tập Toán 8 Tập 1: Rút gọn rồi tính giá trị của biểu thức.

a) A = x(x – y + 1) + y(x + y – 1) tại x = 3; y = 3;

b) B = x(x – y²) + y(x² – y) – (x + y)(x – y) tại x = 2; y = –0,5.

Lời giải:

a) Ta có:

A = x(x – y + 1) + y(x + y – 1)

= x.x ‒ x.y + x.1 + y.x + y.y ‒ y.1

= x² ‒ xy + x + xy + y² ‒ y

= x² + y² + x ‒ y + (‒xy+ xy)

= x² + y² + x ‒ y.

Tại x = 3; y = 3 ta có:

A = 3² + 3² + 3 ‒ 3 = 18.

b) B = x(x – y²) + y(x² – y) – (x + y)(x – y)

= x.x ‒ x.y² + y.x² ‒ y.y ‒ [x.(x – y) + y(x – y)]

= x² ‒ xy² + x²y ‒ y² ‒ [x²– xy + xy – y²]

= x² ‒ xy² + x²y ‒ y² ‒ [x² – y²]

= x² ‒ xy² + x²y ‒ y² ‒ x² + y²

= (x² ‒ x²) ‒ xy² + x²y + (‒ y² + y²)

= x²y ‒ xy².

Tại x = 2; y = –0,5 ta có:

B = 2².(–0,5) ‒ 2.(–0,5)² = –2 – 0,5 = ‒2,5.

Bài 1.20 trang 14 sách bài tập Toán 8 Tập 1: Thực hiện phép tính:

a) (x – 2y)(x²z + 2xyz + 4y²z);

b) $\left(x^2–\frac{1}{3}xy+\frac{1}{9}{y}^2\right)\left(x+\frac{1}{3}y\right)$.

Lời giải:

a) (x – 2y)(x²z + 2xyz + 4y²z)

= x.(x²z + 2xyz + 4y²z) – 2y.(x²z + 2xyz + 4y²z)

= x³z + 2x²yz + 4xy²z ‒ 2x²yz ‒ 4xy²z ‒ 8y³z

= x³z + (2x²yz ‒ 2x²yz) + (4xy²z ‒ 4xy²z) ‒ 8y³z

= x³z ‒ 8y³z.

b) $\left(x^2–\frac{1}{3}xy+\frac{1}{9}{y}^2\right)\left(x+\frac{1}{3}y\right)$

$=x^2.\left(x+\frac{1}{3}y\right)–\frac{1}{3}xy.\left(x+\frac{1}{3}y\right)+\frac{1}{9}{y}^2.\left(x+\frac{1}{3}y\right)$

$=x^3+\frac{1}{3}{x}^{2}y–\frac{1}{3}{x}^{2}y–\frac{1}{9}x{y}^2+\frac{1}{9}x{y}^2+\frac{1}{27}{y}^3$

$=x^3+\left(\frac{1}{3}{x}^{2}y–\frac{1}{3}{x}^{2}y\right)+\left(–\frac{1}{9}x{y}^2+\frac{1}{9}x{y}^2\right)+\frac{1}{27}{y}^3$

$=x^3+\frac{1}{27}{y}^3$.

Bài 1.21 trang 14 sách bài tập Toán 8 Tập 1: Tìm tích của hai đa thức:

a) 2x⁴ – x³y + 6xy³ + 2y⁴ và x⁴ + 3x³y – y⁴;

b) x³y + 0,4x²y² – xy³ và 5x² – 2,5xy + 5y².

Lời giải:

a) (2x⁴ – x³y + 6xy³ + 2y⁴)(x⁴ + 3x³y – y⁴)

= 2x⁴.(x⁴ + 3x³y – y⁴) – x³y.(x⁴ + 3x³y – y⁴) + 6xy³.(x⁴ + 3x³y – y⁴) + 2y⁴.(x⁴ + 3x³y – y⁴)

= 2x⁸ + 6x⁷y ‒ 2x⁴y⁴ ‒ x⁷y ‒ 3x⁶y² + x³y⁵ + 6x⁵y³ + 18x⁴y⁴ ‒ 6xy⁷ + 2x⁴y⁴ + 6x³y⁵ ‒ 2y⁸

= 2x⁸ + (6x⁷y ‒ x⁷y) + (‒2x⁴y⁴+18x⁴y⁴ + 2x⁴y⁴) ‒ 3x⁶y² + (x³y⁵ + 6x³y⁵) + 6x⁵y³ ‒ 6xy⁷‒ 2y⁸

= 2x⁸ + 5x⁷y + 18x⁴y⁴ ‒ 3x⁶y² + 7x³y⁵ + 6x⁵y³ ‒ 6xy⁷‒ 2y⁸.

b) (x³y + 0,4x²y² – xy³)(5x² – 2,5xy + 5y²)

= x³y.(5x² – 2,5xy + 5y²) + 0,4x²y².(5x² – 2,5xy + 5y²) – xy³.(5x² – 2,5xy + 5y²)

= 5x⁵y ‒ 2,5x⁴y² + 5x³y³ + 2x⁴y² ‒ x³y³ + 2x²y⁴ ‒ 5x³y³ + 2,5x²y⁴ ‒ 5xy⁵

= 5x⁵y + (‒2,5x⁴y² + 2x⁴y²) + (5x³y³ ‒ x³y³ ‒ 5x³y³) + (2x²y⁴ + 2,5x²y⁴) ‒ 5xy⁵

= 5x⁵y ‒ 0,5x⁴y² ‒ x³y³ + 4,5x²y⁴ ‒ 5xy⁵.

Bài 1.22 trang 14 sách bài tập Toán 8 Tập 1: Chứng minh rằng giá trị của biểu thức sau không phụ thuộc vào giá trị của các biến:

P = x⁴ – (x – y)(x + y)(x² + y²) – y⁴.

Lời giải:

P = x⁴ – (x – y)(x + y)(x² + y²) – y⁴

= x⁴ – [(x – y)(x + y)](x² + y²)– y⁴

= x⁴ – [x(x + y) – y(x + y)](x² + y²)– y⁴

= x⁴ – [x² + xy – xy – y²](x² + y²)– y⁴

= x⁴ – (x² ‒ y²)(x² + y²)– y⁴

= x⁴ – (x⁴+x²y² – x²y² – y⁴)– y⁴

= x⁴ ‒ (x⁴ ‒ y⁴) – y⁴

= x⁴ ‒ x⁴ + y⁴ – y⁴

= (x⁴ ‒ x⁴) + (y⁴ – y⁴) = 0

Vậy giá trị của biểu thức không phụ thuộc vào giá trị của các biến.

Bài 1.23 trang 14 sách bài tập Toán 8 Tập 1: Rút gọn biểu thức:

a) (x – y)(y + z)(z + x) + (x + y)(y – z)(z + x) + (x + y)(y + z)(z – x);

b) (2x + y)(2y + z)(2z + x) – (2x – y)(2y – z)(2z – x).

Lời giải:

a) Ta có M = A + B + C, trong đó:

A = (x – y)(y + z)(z + x)

= (xy + xz ‒ y² ‒ yz)(z + x)

= xyz + x²y + xz² + x²z ‒ y²z ‒ xy² ‒ yz² ‒ xyz

= (xyz ‒ xyz) + x²y ‒ xy² + xz² + x²z ‒ y²z ‒ yz²

= x²y ‒ xy² + xz² + x²z ‒ y²z ‒ yz²

B = (x + y)(y – z)(z + x)

= (xy ‒ xz + y² ‒ yz)(z + x)

= xyz + x²y ‒ xz² – x²z + y²z + xy² ‒ yz² ‒ xyz

= (xyz ‒ xyz) + x²y ‒ xz² – x²z + y²z + xy² ‒ yz²

= x²y + xy² ‒ xz² – x²z + y²z ‒ yz²

C = (x + y)(y + z)(z – x)

= (xy + xz + y² + yz)(z ‒ x)

= xyz ‒ x²y + xz² ‒ x²z + y²z ‒ xy² + yz² ‒ xyz

= (xyz ‒ xyz) ‒ x²y ‒ xy² +xz² ‒ x²z + y²z + yz²

= ‒ x²y ‒ xy² + xz² ‒ x²z + y²z + yz².

Khi đó: M = A + B + C

= x²y ‒ xy² + xz² + x²z ‒ y²z ‒ yz² + x²y + xy² ‒ xz² – x²z + y²z ‒ yz²‒ x²y ‒ xy² + xz² ‒ x²z + y²z + yz²

= (x²y + x²y ‒ x²y) + (‒xy² + xy² ‒ xy²) + (xz² ‒ xz² + xz²) + (x²z ‒ x²z ‒ x²z) + (–y²z + y²z + y²z) + (‒yz² ‒ yz² + yz²)

= x²y ‒ xy² + xz² ‒ x²z + y²z ‒ yz².

b) Ta có N = P ‒ Q, trong đó:

P = (2x + y)(2y + z)(2z + x)

= (4xy + 2xz + 2y² + yz)(2z + x)

= 8xyz + 4x²y + 4xz² + 2x²z + 4y²z + 2xy² + 2yz² + xyz

= (8xyz + xyz) + 4x²y + 4xz² + 2x²z + 4y²z + 2xy² + 2yz²

= 9xyz + 4x²y + 4y²z + 4xz² + 2xy² + 2yz²+ 2x²z.

Q = (2x – y)(2y – z)(2z – x)

= (4xy ‒ 2xz ‒ 2y² + yz)(2z ‒ x)

= 8xyz ‒ 4x²y ‒ 4xz²+ 2x²z – 4y²z + 2xy² + 2yz² ‒ xyz

= (8xyz ‒ xyz) ‒ 4x²y ‒ 4xz²+2x²z – 4y²z + 2xy² + 2yz²

= 7xyz ‒ 4x²y ‒ 4xz² ‒ 4y²z + 2xy² + 2yz² + 2x²z.

Từ đó: N = P – Q

= 9xyz + 4x²y + 4y²z + 4xz² + 2xy² + 2yz²+ 2x²z‒ (7xyz ‒ 4x²y ‒ 4xz² ‒ 4y²z + 2xy² + 2yz² + 2x²z)

= 9xyz + 4x²y + 4xz² + 4y²z + 2xy² + 2yz² + 2x²z ‒ 7xyz + 4x²y + 4xz² + 4y²z ‒ 2xy² ‒ 2yz² ‒ 2x²z

= (9xyz ‒ 7xyz) + (4x²y + 4x²y) + (4y²z + 4y²z) + (4xz² + 4xz²) + (2xy² ‒ 2xy²) + (2xy² ‒ 2yz²) + (2x²z ‒ 2x²z)

= 2xyz + 8x²y + 8y²z + 8xz^2..

Xem thêm giải sách bài tập Toán lớp 8 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:

Bài 3: Phép cộng và phép trừ đa thức

Bài 4: Phép nhân đa thức

Bài 5: Phép chia đa thức cho đơn thức

Bài tập cuối chương 1

Bài 6: Hiệu hai bình phương. Bình phương của một tổng hay một hiệu