Công nghệ lớp 10 Bài 6: Cách mạng công nghiệp
A. Lý thuyết Công nghệ 10 Bài 6: Cách mạng công nghiệp
I. Khái quát về cách mạng công nghiệp
– Là cuộc cách mạng trong lĩnh vực sản xuất khu ứng dụng các thành tựu khoa học và công nghệ vào cuộc sống, mang lại sự thay đổi sâu sắc mọi mặt đời sống xã hội.
– Các cuộc cách mạng công nghiệp:
+ Động cơ hơi nước và cơ giới hóa
+ Năng lượng điện và sản xuất hàng loạt
+ Công nghệ thông tin và tự động hóa
+ Công nghệ số và trí tuệ nhân tạo.
II. Các cuộc cách mạng công nghiệp
1. Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất
a. Bối cảnh ra đời và những thành tựu về công nghệ
* Bối cảnh:
– Bắt đầu từ cuối thế kỉ XVIII, từ nước Anh, sang châu Âu, Hoa Kì và các nước trên thế giới.
– Trước đó, kinh tế nhỏ lẻ, dựa vào nông nghiệp là chính và nguồn năng lượng tự nhiên.
* Thành tựu
– Máy hơi nước
– Máy dệt vải
– Luyện thép
b. Vai trò, đặc điểm của cách mạng công nghiệp lần thứ nhất.
* Đặc điểm:
– Năng lượng hơi nước
– Cơ giới hóa
* Vai trò
– Sản xuất phát triển
– Nâng cao năng suất lao động
– Tạo bứt phá trong công nghiệp, nông nghiệp
– Giúp nền kinh tế đi lên
2. Cách mạng công nghiệp lần thứ hai
a. Bối cảnh ra đời và những thành tựu về công nghệ
* Bối cảnh:
– Bắt đầu từ cuối thể kỉ XIX
– Gắn liền với sự phát triển của Anh, Đức, Hoa kì
* Thành tựu
– Thomas Edison khai trương nhà máy điện đầu tiên trên thế giới.
– 1885, xe hơi đầu tiên trên thế giới sử dụng động cơ đốt trong ra đời
– 1908, hãng Ford Motor chế tạo thành công chiếc xe hơi chạt bằng động cơ đốt trong tại Mỹ.
b. Vai trò và đặc điểm của cách mạng công nghiệp lần thứ hai
* Đặc điểm:
– Năng lượng điện quy mô lớn.
– Dây chuyền sản xuất quy mô lớn
* Vai trò
– Mở đầu kỉ nguyên điện khí hóa
– Tạo đà phát triển cho các ngành công nghiệp khác
– Sự ra đời của nhiều lính vực, ngành nghề mới
– Hình thành lực lượng lao động mới.
3. Cách mạng công nghiệp lần thứ ba
a. Bối cảnh ra đời và những thành tựu về công nghệ
* Bối cảnh
– Những năm 70 của thế kỉ XX, khởi đầu từ nước Mĩ
* Thành tựu
– Máy tính xách tay 1970
– Mạng Intermet những năm 90
– 1968, sáng chế bộ điều khiển logic có thể lập trình cùng công nghệ robot tạo ra kỉ nguyên tự động hóa mức độ cao.
b. Vai trò và đặc điểm của cách mạng công nghiệp lần thứ ba.
* Đặc trưng:
– Công nghệ thông tin
– Tự động hóa
* Vai trò:
– Xóa nhòa ranh giới giữa các nhà máy, vùng miền, quốc gia, khu vực.
– Tạo bước nhảy vọt về năng suất lao động, quy mô và tốc độ
– Biến đổi đời sống con người và xã hội.
– Nhiều ngành công nghiệp mới ra đời.
– Lao động đứng trước thách thức bị thay thế bởi robot.
4. Cách mạng công nghiệp lần thứ tư
a. Bối cảnh ra đời và những thành tựu về công nghệ
* Bối cảnh
– Năm 2016, diễn đàn kinh tế thế giới với chủ đề “Làm chủ cách mạng công nghiệp lần thứ tư” đánh dấu sự khởi đầu của cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
* Thành tựu
– Robot thế hệ mới
– Xe tự lái
– Vật liệu thông minh và công nghệ cao
b. Vai trò và đặc điểm của cách mạng công nghiệp lần thứ ba.
* Đặc trưng:
– Công nghệ số
– Tính kết nối
– Trí thông minh nhân tạo.
* Vai trò
– Thay đổi cách thức sống, làm việc, sản xuất và di chuyển của con người.
– Xuất hiện nhiều hình thức kinh doanh mới
– Thay đổi quản trị xã hội: hình thành chính phủ số, kinh tế số, xã hội số.
B. Bài tập trắc nghiệm Công nghệ 10 Bài 6: Cách mạng công nghiệp
Câu 1. Thành tựu của cách mạng công nghiệp lần thứ nhất là gì?
A. Máy hơi nước của James Watt
B. Máy dệt vải của linh mục Edmund
C. Luyện thép của Henry Cort
D. Cả 3 đáp án trên
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: D
Giải thích: Nhiều thành tựu, sáng chế đã ra đời như: máy hơi nước của James Watt, máy dệt vải của linh mục Edmund, luyện thép của Henry Cort. Những phát minh này đã giúp cho ngành dệt may, luyện kim và giao thông phát triển mạnh mẽ.
Câu 2. Thành tựu đạt được của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhấtđã thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp nào?
A. Ngành dệt may
B. Ngành luyện kim
C. Ngành giao thông
D. Cả 3 đáp án trên
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: D
Giải thích: Nhiều thành tựu, sáng chế đã ra đời như: máy hơi nước của James Watt, máy dệt vải của linh mục Edmund, luyện thép của Henry Cort. Những phát minh này đã giúp cho ngành dệt may, luyện kim và giao thông phát triển mạnh mẽ.
Câu 3. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất diễn ra khi nào?
A. Đầu thế kỉ XVIII
B. Cuối thể kỉ XVIII
C. Giữa thế kỉ XVIII
D. Không xác định
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: B
Giải thích: Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất bắt đầu từ cuối thế kì XVIII, bắt đầu từ nước Anh, sau đó lan rộng ra châu Âu, Hoa Kì và các nước trên toàn thế giới.
Câu 4. Hình ảnh nào sau đây đặc trưng cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất?
A. 
B. 
C. 
D. 
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: A
Giải thích:
+ Đáp án A: Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất
+ Đáp án B: Cách mạng công nghiệp lần thứ hai
+ Đáp án C: Cách mạng công nghiệp lần thứ ba
+ Đáp án D: Cách mạng công nghiệp lần thứ tư
Câu 5. Hình ảnh nào sau đây đặc trưng cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai?
A.
B.
C.
D.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: B
Giải thích:
+ Đáp án A: Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất
+ Đáp án B: Cách mạng công nghiệp lần thứ hai
+ Đáp án C: Cách mạng công nghiệp lần thứ ba
+ Đáp án D: Cách mạng công nghiệp lần thứ tư
Câu 6. Lịch sử loài người đã trải qua mấy cuộc cách mạng công nghệp?
A. 1 B. 2
C. 3 D. 4
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: D
Giải thích: Lịch sử loài người đã trải qua 4 cuộc cách mạng công nghệp:
1. Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất
2. Cách mạng công nghiệp lần thứ hai
3. Cách mạng công nghiệp lần thứ ba
4. Cách mạng công nghiệp lần thứ tư
Câu 7. Đặc trưng cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất là:
A. Động cơ hơi nước và cơ giới hóa
B. Năng lượng điện và sản xuất hàng loạt
C. Công nghệ thông tin và tự động hóa
D. Công nghệ số và trí tuệ nhân tạo
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: A
Giải thích:
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất: Động cơ hơi nước và cơ giới hóa
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ hai: Năng lượng điện và sản xuất hàng loạt
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ ba: Công nghệ thông tin và tự động hóa
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ tư: Công nghệ số và trí tuệ nhân tạo
Câu 8. Đặc trưng cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai là:
A. Động cơ hơi nước và cơ giới hóa
B. Năng lượng điện và sản xuất hàng loạt
C. Công nghệ thông tin và tự động hóa
D. Công nghệ số và trí tuệ nhân tạo
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: B
Giải thích:
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất: Động cơ hơi nước và cơ giới hóa
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ hai: Năng lượng điện và sản xuất hàng loạt
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ ba: Công nghệ thông tin và tự động hóa
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ tư: Công nghệ số và trí tuệ nhân tạo
Câu 9. Đặc trưng cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba là:
A. Động cơ hơi nước và cơ giới hóa
B. Năng lượng điện và sản xuất hàng loạt
C. Công nghệ thông tin và tự động hóa
D. Công nghệ số và trí tuệ nhân tạo
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: C
Giải thích:
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất: Động cơ hơi nước và cơ giới hóa
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ hai: Năng lượng điện và sản xuất hàng loạt
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ ba: Công nghệ thông tin và tự động hóa
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ tư: Công nghệ số và trí tuệ nhân tạo
Câu 10. Đặc trưng cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư là:
A. Động cơ hơi nước và cơ giới hóa
B. Năng lượng điện và sản xuất hàng loạt
C. Công nghệ thông tin và tự động hóa
D. Công nghệ số và trí tuệ nhân tạo
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: D
Giải thích:
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất: Động cơ hơi nước và cơ giới hóa
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ hai: Năng lượng điện và sản xuất hàng loạt
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ ba: Công nghệ thông tin và tự động hóa
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ tư: Công nghệ số và trí tuệ nhân tạo
Câu 11. Hình ảnh nào sau đây đặc trưng cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba?
A.
B.
C.
D.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: C
Giải thích:
+ Đáp án A: Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất
+ Đáp án B: Cách mạng công nghiệp lần thứ hai
+ Đáp án C: Cách mạng công nghiệp lần thứ ba
+ Đáp án D: Cách mạng công nghiệp lần thứ tư
Câu 12. Hình ảnh nào sau đây đặc trưng cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất?
A.
B.
C.
D.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: D
Giải thích:
+ Đáp án A: Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất
+ Đáp án B: Cách mạng công nghiệp lần thứ hai
+ Đáp án C: Cách mạng công nghiệp lần thứ ba
+ Đáp án D: Cách mạng công nghiệp lần thứ tư
Câu 13. Cách mạng công nghiệp lần thứ tư có mấy đặc trưng cơ bản?
A. 1 B. 2
C. 3 D. 4
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: C
Giải thích: Cách mạng công nghiệp lần thứ tư có 3 đặc trưng cơ bản:
+ Công nghệ số
+ Tính kết nối
+ Trí thông minh nhân tạo
Câu 14. Đặc trưng cơ bản của cách mạng cong nghiệp lần thứ tư là:
A. Công nghệ số
B. Tính kết nối
C. Trí thông minh nhân tạo
D. Cả 3 đáp án trên
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: D
Giải thích: Cách mạng công nghiệp lần thứ tư có 3 đặc trưng cơ bản:
+ Công nghệ số
+ Tính kết nối
+ Trí thông minh nhân tạo
Câu 15. Đặc trưng của cách mạng công nghiệp lần thứ ba là:
A. Công nghệ thông tin
B. Tự động hóa
C. Cả A và B đều đúng
D. Cả A và B đều sai
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: C
Giải thích: Đặc trưng của cách mạng công nghiệp lần thứ ba là công nghệ thông tin và tự động hóa. Sự ra đời của máy tính và tự động hóa sản xuất đã làm giảm giá thành, nâng cao chất lượng và số lượng sản phẩm.
Xem thêm các bài tóm tắt lý thuyết Công nghệ lớp 10 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:
Lý thuyết Công nghệ 10 Bài 5: Đánh giá công nghệ
Lý thuyết Công nghệ 10 Bài 6: Cách mạng công nghiệp
Lý thuyết Công nghệ 10 Bài 7: Ngành nghề kĩ thuật, công nghiệp
Lý thuyết Công nghệ 10 Bài 8: Bản vẽ kĩ thuật và tiêu chuẩn trình bày bản vẽ kĩ thuật
Lý thuyết Công nghệ 10 Bài 9: Hình chiếc vuông góc