Soạn bài Ôn tập lớp 9 trang 30 Tập 1
Câu 1 trang 30 Ngữ văn 9 Tập 1: Kết cấu của một bài thơ được thể hiện ở những phương diện nào?
Lời giải:
– Mọi phương diện tổ chức tác phẩm:
+ Thể thơ
+ Bố cục
+ Triển khai mạch cảm xúc
+ Vần, nhịp
+ Hình ảnh thơ
+ Biện pháp tu từ,…
+…
Câu 2 trang 30 Ngữ văn 9 Tập 1: Hãy hoàn thành bảng dưới đây ( làm vào vở)
|
|
Quê hương |
Bếp lửa |
Mùa xuân nho nhỏ |
|
Một số hình ảnh, từ ngữ tiêu biểu |
|
|
|
|
Biện pháp tu từ chủ yếu |
|
|
|
|
Cách gieo vần |
|
|
|
|
Chủ đề |
|
|
|
|
Cảm hứng chủ đạo |
|
|
|
Lời giải:
|
|
Quê hương |
Bếp lửa |
Mùa xuân nho nhỏ |
|
Một số hình ảnh, từ ngữ tiêu biểu |
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng Rướn thân trắng bao la thâu góp gió… Dân chài lưới, làn da ngăm rám nắng, Cả thân hình nồng thở vị xa xăm; Chiếc thuyền im bến mỏi trở về năm Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.
|
Một bếp lửa chờn vờn sương sớm Một bếp lửa ấp iu nồng đượm ”Cháu thương bà biết mấy nắng mưa!” ”Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen Một ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng…” ”Ôi kì lạ và thiêng liêng — bếp lửa!”. ”Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm Nhóm niềm yêu thương khoai sắn ngọt bùi Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ”
|
Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Giọt long lanh Ta làm
|
|
Biện pháp tu từ chủ yếu |
Ẩn dụ, nhân hoá, … |
Ẩn dụ, điệp ngữ, điệp cấu trúc, … |
Ẩn dụ, điệp ngữ, điệp cấu trúc,… |
|
Cách gieo vần |
+ Gieo vần chân: sông – hồng, giang – làng, trắng – nắng, xăm – nằm, về – nghe, vôi – khơi, cá – mã, gió – đỗ.
|
Gieo vần chân và vần lưng: khói – đói mỏi – khói Thế – về Học – nhọc Bà – xa Rụi – lụi Bùi – vui |
Gieo vần chân: + Trời – rơi + Lao – sao + bình – mình- tình |
|
Chủ đề |
Tình yêu quê hương da diết của một con người đang xa quê hương |
Bài thơ gợi lại những kỉ niệm đầy xúc động về người bà và tình bà cháu, đồng thời thể hiện lòng kính yêu, trân trọng và biết ơn của người cháu đối với bà, cũng là đối với gia đình, quê hương, đất nước. |
Bài thơ là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước; góp một “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc. |
|
Cảm hứng chủ đạo |
Tình yêu quê hương da diết của một con người đang xa quê hương |
Tình yêu thương với người bà của mình, nhớ về bếp lửa, nhớ về những kỉ niệm thời thơ ấu của một con người đang xa quê hương |
Niềm xúc động mãnh liệt của tác giả trước mùa xuân của thiên nhiên, đất nước, cách mạng và khát vọng được hòa nhập, dâng hiến cho cuộc đời một cách chân thành, lặng lẽ.
|
Câu 3 trang 30 Ngữ văn 9 Tập 1: Viết một câu có sử dụng biện pháp chơi chữ và nêu tác dụng của biện pháp này.
Lời giải:
Thẳng thắn, thật thà thường thua thiệt
Lọc lừa, lươn lẹo lại lên lương.
Biện pháp tu từ chơi chữ được sử đụng trong câu là biện pháp điệp âm. Ở đây ta thấy điệp âm “th” và “l”. Lối chơi chữ tế nhị nhưng đã lột tả được mặt trái của cuộc sống khi những người “thật thà” sẽ thường thua thiệt hơn so với những người chỉ biết “lọc lừa”.
Câu 4 trang 30 Ngữ văn 9 Tập 1: Chỉ ra những yếu tố làm nên sự hài hoà về âm thanh trong hai dòng thơ dưới đây:
Em ơi, Ba Lan mùa tuyết tan
Đường bạch dương sương trắng nắng tràn
( Tố Hữu, Em ơi…Ba Lan…)
Lời giải:
Phép điệp vần ương, ăng, an và sử dụng một loạt thanh bằng gợi hình ảnh con đường cuồn cuộn khói sương, sau cùng là nắng ban mai loá mắt mở rộng không gian thênh thang vô tận.
Câu 5 trang 30 Ngữ văn 9 Tập 1: Trải nghiệm thú vị nhất của em khi làm một bài thơ tám chữ là gì?
Lời giải:
– Được tập làm thơ
– Học hỏi, tìm tòi được nhiều cách gieo vần và ngắt nhịp dựa trên các nguyên tắc.
– Có cơ hội tư duy, sáng tạo các hình ảnh trong bài thơ viết sao trọn vẹn ý trong 8 chữ.
Câu 6 trang 30 Ngữ văn 9 Tập 1: Đoạn văn chia sẻ cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ có đặc điểm gì về nội dung và hình thức?
Lời giải:
Nội dung: Làm rõ được nội dung chính của bài thơ. Nêu được một số hình ảnh tiêu biểu và một số từ ngữ đặc sắc.
Hình thức: Chú ý đến kết cấu của bài thơ, vai trò của việc sử dụng nghệ thuật trong bài là gì? Góp phần như nào trong việc thể hiện nội dung của bài thơ
Câu 7 trang 30 Ngữ văn 9 Tập 1: Thiết kết một tấm thẻ, trình bày những điều nên làm và nên tránh khi thảo luận nhóm về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống để gửi đến các bạn trong nhóm
Lời giải:
|
Những điều nên làm |
Những điều không nên làm |
|
Chủ ý xác định đúng vấn dề cần bàn luận. |
Thảo luận nhóm tránh lan man, không theo đúng đề bài |
|
Đư ra bằng chứng phù hợp, chính xác |
Vấn đề đưa ra phải phù hợp với lứa tuổi học sinh |
Câu 8 trang 30 Ngữ văn 9 Tập 1: Chúng ta có thể làm gì để thể hiện tình yêu quê hương?
Lời giải:
– Rèn luyện sức khoẻ để có khả năng cống hiến và bảo vệ đất nước
– Theo dõi tình hình chung của đất nước, tỉnh táo trước hành động của kẻ thủ
– Nhận thức đúng đắn về chủ quyền lãnh thổ, biển đảo.
– Sống có ước mơ, lí tưởng, học tập rèn luyện tốt để xây dựng quê hương phát triển
– …
Xem thêm các bài soạn văn lớp 9 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:
Thảo luận về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống
Ôn tập trang 30
Về hình tượng bà Tú trong bài “Thương vợ” (Chu Văn Sơn) .
Ý nghĩa văn chương (Hoài Thanh)
Thơ ca (Ra-xun Gam-da-tốp)
Thực hành tiếng Việt trang 42