Sinh học lớp 10 Bài 4: Khái quát về tế bào
A. Lý thuyết Sinh học 10 Bài 4: Khái quát về tế bào
I. Học thuyết tế bào
Học thuyết tế bào ở giữa thế kỉ XIX có nội dung khái quát như sau:
-
Tất cả các sinh vật đều được cấu tạo bởi một hoặc nhiều tế bào, mọi quá trình chuyển hóa vật chất và di truyền đều diễn ra bên trong tế bào.
-
Tế bào là đơn vị cấu trúc và chức năng nhỏ nhất của mọi sinh vật sống.
-
Các tế bào chỉ được sinh ra từ các tế bào có trước.
II. Tế bào là đơn vị cấu trúc và chức năng của cơ thể sống
Mọi sinh vật sống đều được cấu tạo từ tế bào, các hoạt động sống của cơ thể đều diễn ra trong tế bào.
Những sinh vật được cấu tạo từ một tế bào được gọi là sinh vật đơn bào; những sinh vật được cấu tạo từ nhiều tế bào gọi là sinh vật đa bào.
Ở sinh vật đa bào, sự phối hợp của nhiều loại tế bào chuyên hóa hình thành các cấp dộ tổ chức cao hơn như mô và hệ cơ quan.
Tế bào chỉ được sinh ra từ tế bào có trước nhờ quá trình phân chia.
Sơ đồ tư duy khái quát về tế bào:
B. Bài tập trắc nghiệm Sinh học 10 Bài 4: Khái quát về tế bào
Câu 1: Cho các phát biểu sau:
(1) Các tế bào là đơn vị cơ sở của cơ thể sống.
(2) Các tế bào có thành phần hóa học tương tự nhau.
(3) Tất cả các tế bào có vật chất di truyền là RNA.
(4) Hoạt động sống của tế bào là sự phối hợp hoạt động của các nguyên tử trong tế bào.
Số phát biểu đúng theo quan điểm của học thuyết tế bào là
A. 1.
B. 2.
C. 3.
D. 4.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
Các phát biểu đúng là: (1) và (2).
(3) Sai. DNA là vật chất di truyền của tế bào.
(4) Sai. Hoạt động sống của tế bào là sự phối hợp hoạt động của các bào quan trong tế bào.
Câu 2: Sự ra đời của học thuyết tế bào không có ý nghĩa nào sau đây?
A. Khẳng định mọi sinh vật sống đều được cấu tạo từ tế bào.
B. Góp phần chứng minh được sự thống nhất của sinh giới.
C. Góp phần chứng minh được sự đa dạng của sinh giới.
D. Đặt nền tảng cho việc nghiên cứu về tế bào và cơ thể sinh vật.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
Học thuyết tế bào khẳng định mọi sinh vật sống đều được cấu tạo từ tế bào → Học thuyết tế bào góp phần chứng minh được tính thống nhất của sinh giới (các sinh vật trên Trái Đất đều tiến hóa từ một tổ tiên chung). Đồng thời, sự ra đời của học thuyết tế bào cũng đặt nền tảng cho việc nghiên cứu về cấu tạo và hoạt động chức năng của tế bào cũng như cơ thể sinh vật.
Câu 3: Tế bào là đơn vị cấu trúc của cơ thể sống là vì
A. mọi cơ thể sống từ đơn bào đến đa bào đều được cấu tạo từ tế bào.
B. mọi hoạt động sống của cơ thể đều được thực hiện trong tế bào.
C. tế bào là cấp độ tổ chức sống nhỏ nhất trong cơ thể sinh vật.
D. tế bào là đơn vị nhỏ nhất có các đặc trưng cơ bản của sự sống.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Mọi cơ thể sống từ đơn bào đến đa bào đều được cấu tạo từ tế bào → Tế bào là đơn vị cấu trúc của cơ thể sống.
Câu 4: Tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể sống là vì
A. mọi cơ thể sống từ đơn bào đến đa bào đều được cấu tạo từ tế bào.
B. mọi hoạt động sống của cơ thể đều được thực hiện trong tế bào.
C. tế bào là cấp độ tổ chức sống nhỏ nhất trong cơ thể sinh vật.
D. tế bào là đơn vị nhỏ nhất có các đặc trưng cơ bản của sự sống.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng: B
Mọi hoạt động sống của cơ thể đều được thực hiện trong tế bào → Tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể sống.
Câu 5: Một sinh vật đơn bào khác một tế bào trong cơ thể sinh vật đa bào ở điểm là
A. có khả năng đảm nhiệm chức năng của một cơ thể.
B. luôn sự phối hợp hoạt động với các tế bào cùng loại.
C. tham gia cấu tạo nên 1 loại mô nhất định trong cơ thể.
D. không có khả năng hoạt động độc lập trong môi trường.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Các sinh vật đơn bào dù chỉ được cấu tạo từ một tế bào nhưng vẫn đảm nhiệm chức năng của một cơ thể.
Câu 6: Người đầu tiên phát minh ra kính hiển vi quang học là
A. Theodor Schwann.
B. Robert Hooke.
C. Matthias Schleiden.
D. Antonie van Leeuwenhoek.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
Người đầu tiên phát minh ra kính hiển vi quang học là Robert Hooke.
Câu 7: Người đầu tiên quan sát thấy vi khuẩn là
A. Theodor Schwann.
B. Robert Hooke.
C. Matthias Schleiden.
D. Antonie van Leeuwenhoek.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: D
Antoni van Leeuwenhoek là người đầu tiên quan sát thấy vi khuẩn.
Câu 8: Các khoang rỗng nhỏ cấu tạo nên vỏ bần của cây sồi mà Robert Hooke quan sát được khi sử dụng kính hiển vi quang học được gọi là
A. vi khuẩn.
B. virus.
C. tế bào.
D. vi sinh vật.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
Các khoang rỗng nhỏ cấu tạo nên vỏ bần của cây sồi mà Robert Hooke quan sát được khi sử dụng kính hiển vi quang học được gọi là tế bào.
Câu 9: Schleiden và Schwann có thể đưa ra kết luận “Mọi sinh vật sống đều được cấu tạo từ tế bào và các sản phẩm của tế bào” dựa trên cơ sở nào sau đây?
A. Dựa trên kết quả nghiên cứu của bản thân và các nhà khoa học trước đó.
B. Dựa trên những phân tích về vật chất di truyền ở cấp độ phân tử của các tế bào.
C. Dựa trên những sự quan sát các sinh vật đơn bào và đa bào bằng mắt thường.
D. Dựa trên những phân tích về thành phần hóa học và hoạt động của tế bào.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Dựa trên kết quả nghiên cứu của bản thân về sự tương đồng về cấu tạo của tế bào thực vật và tế bào động vật cùng với kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học trước đó,Schleiden và Schwann đã đưa ra kết luận “Mọi sinh vật sống đều được cấu tạo từ tế bào và các sản phẩm của tế bào”.
Câu 10: Nội dung nào sau đây không đúng với học thuyết tế bào?
A. Tất cả các sinh vật đều được cấu tạo từ tế bào.
B. Các tế bào là đơn vị cơ sở của cơ thể sống.
C. Mỗi sinh vật luôn được cấu tạo từ nhiều tế bào khác nhau.
D. Tất cả các tế bào được sinh ra từ các tế bào trước đó bằng cách phân chia tế bào.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
C. Sai. Các sinh vật đều được cấu tạo từ một hoặc nhiều tế bào: Sinh vật đơn bào được cấu tạo từ một tế bào còn sinh vật đa bào được cấu tạo từ nhiều tế bào.
Xem thêm các bài tóm tắt lý thuyết Sinh học 10 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:
Bài 3: Các cấp độ tổ chức của thế giới sống
Bài 5: Các nguyên tố hoá học và nước
Bài 6: Các phân tử sinh học trong tế bào
Bài 8: Tế bào nhân sơ