Tác giả tác phẩm: Những điều bí ẩn trong tập tính di cư của các loài chim – Ngữ văn 8
I. Tìm hiểu tác phẩm Những điều bí ẩn trong tập tính di cư của các loài chim
1. Thể loại: Văn bản thông tin
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác
– Theo 1001 thắc mắc Sự thực có phải chim di cư là do chúng sợ lạnh?
https://tienphong.vn/, ngày 17/3/2022)
3. Phương thức biểu đạt
Văn bản Những điều bí ẩn trong tập tính di cư của các loài chim có phương thức biểu đạt là tự sự.
4. Tóm tắt Những điều bí ẩn trong tập tính di cư của các loài chim
– Hàng trăm tỉ con chim di cư mỗi năm theo chiều Bắc Nam giữa nơi sinh sản và nơi trú đông cách xa hàng ngàn hoặc thậm chí hàng chục ngàn ki-lô-mét. Sự di cư của các loài chim đầy những bí ẩn và thách thức đôi với sự hiểu biết của con người. Đàn chim di cư bay theo đội hình chữ V.
5. Bố cục Những điều bí ẩn trong tập tính di cư của các loài chim
Gồm 2 phần.
+ Phần 1: Từ đầu đến “phong phú hơn”: Giải thích vì sao chim có tập tính di cư.
+ Phần 2: Còn lại: Lí giải việc chim di cư theo đội hình.
6. Giá trị nội dung
– Giải thích lí do loài chim có tập tính di cư và trả lời câu hỏi tại sao loài chim khi di cư lại bay theo đội hình.
7. Giá trị nghệ thuật
– Sử dụng ngôn ngữ phi vật thể giúp cho văn bản trở nên sinh động, dễ hiểu.
– Sử dụng cách trình bày thông tin theo cấu trúc so sánh và đối chiếu đối tượng.
– …
II. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Những điều bí ẩn trong tập tính di cư của các loài chim
1. Giải thích vì sao chim có tập tính di cư
– Chim di cư vào mùa đông mỗi năm, theo chiều bắc nam giữa nơi sinh sản và nơi trú đông cách xa hàng ngàn hoặc thậm chí hàng chục ngàn ki-lô-mét.
– Ban đầu, mọi người nghĩ rằng chim di cư là để tránh cái lạnh của mùa đông.
– Lí do di cư của loài chim là vì tình trạng thiếu lương thực xảy ra ở một số khu vực trong thời tiết lạnh, buộc chúng phải rời khỏi nhà, di chuyển đến những khu vực có nhiệt độ cao và lượng thức ăn phong phú hơn.
2. Lí giải việc chim di cư theo đội hình
– Chim di cư bay theo đội hình chữ V.
– Nguyên nhân:
+ Đội hình chữ V được xem là đội hình tối ưu về mặt khí động lực học, con chim bay ở đầu mũi tên hay hình chữ V thường là chim đầu đàn và khỏe hơn hẳn những con phía sau.
+ Khi bay theo đội hình chữ V, các chú chim thường tận dụng luồng không khi di qua cánh: luồng khí hướng lên từ phía dưới lên mép sau của đôi cánh giữ cho chúng ở trên không trung mà không phải quạt cánh vất vả.
+ Khi bay, con chim đầu đàn vỗ cánh làm cho không khí hai bên cánh chuyển động, luồng khí này truyền ra sau. Những con phía sau sẽ nhận luồng khí có lợi từ con đầu đàn và giảm thiểu luồng khí hướng xuống bất lợi nhằm hạn chế việc hao tốn sức lực trong thời gian dài.
+ Ngoài ra việc bay hình chữ V còn giúp đàn chim giữ liên lạc tốt hơn vì những con chim bay sau sẽ dễ dàng nhìn thấy con chim phía trước = > không bị lạc đàn khi chim đầu đàn ra tín hiệu dừng nghỉ hoặc đổi hướng bay.