Tin học lớp 10 Bài 2: Sự ưu việt của máy tính và những thành tựu của tin học
Phần 1. Lý thuyết Tin học 10 Bài 2: Sự ưu việt của máy tính và những thành tựu của tin học
1. Sự ưu việt của máy tính
a) Máy tính tính toán rất nhanh
– Trong tin học, tốc độ tính toán của máy tính là số phép tính thực hiện được trong một giây, gọi tắt là flops (viết tắt của Floating-point Operations Per Second).
– Các siêu máy tính có tốc độ cỡ vài trăm tỷ phép tính trong một giây.
Hình 2.1: Siêu máy tính Fugaku của Nhật Bản
(Nguồn: https://danviet.vn)
– Tốc độ tính toán của bộ vi xử lí tăng nhanh làm cho mọi hoạt động ưu việt hơn so với con người hoạt động.
Ví dụ: Trong một phút, máy tính có thể “đọc” vài chục trang in; máy in có thể “viết” vài chục trang văn bản.
– Mạng truyền dữ liệu có thể đạt tốc độ hàng chục terabit là hàng chục nghìn tỉ bit trong một giây.
Ví dụ: Khi trò chuyện qua mạng, dù cách xa nửa vòng Trái Đất, nhưng các tin nhắn hiển thị ngay lập tức.
b) Thiết bị số có thể lưu trữ lượng dữ liệu khổng lồ
– Các doanh nghiệp sử dụng dịch vụ “Điện toán đám mây”, thu đặt trung tâm dữ liệu trên “Đám mây”, sức chứa cả nó gần như không giới giạn, dùng bao nhiêu trả bấy nhiêu và sử dụng ở bất cứ nơi nào có kết nối mạng.
Bảng 1. Các đơn vị lưu trữ dữ liệu
c) Máy tính có khả năng làm việc tự động và chính xác
– Máy tính có thể tự động bắt đầu công việc theo giờ hẹn trước hoặc theo tín hiệu cảm ứng từ môi trường.
2. Những thành tự của tin học
a) Khởi đầu của tin học hiện đại
– Năm 1936, Alan Turing đã công bố một nghiên cứu đó là nguyên lí máy Turing, ngôn ngữ máy thể hiện bằng kí hiệu 0 và 1.
– Cuối năm 50 thế kỉ XX, đã có thể dùng một số kí tự trong ngôn ngữ tự nhiên.
– Vào cuối năm 60 thế kỉ XX, người dùng máy tính mới bắt đầu có bàn phím, màn hình.
b) Internet thay đổi xã hội loài người
– Năm 1969, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ lập dự án mạng ARPANET, được coi là tiền thân của Internet ngày nay.
– Ở Việt Nam, ngày 19/11/1997, dịch vụ Internet chính thức cung cấp cho người dân cả nước.
– Năm 1992, WWW (World Wide Web) ra đời nhờ phát minh của Tim Berners-Lee. WWW đã trở thành kho thông tin và tri thức khổng lồ.
– Máy tình kiếm phổ biến đầu tiền là Yahoo ra đời vào năm 1994 và máy tình kiếm Google ra mắt năm 1998, tạo ra thói quen tìm kiếm thông tin trên mạng.
– Đầu những năm 90 thế kỉ XX, mạng xã hội đầu tiên là Myspace ra đời, Facebook xuất hiện năm 2004 và gồm có những mạng xã hội khác như: Snapchat, Twitter, Tiktok, …
⇒ Internet là một thành tự vĩ đại làm thay đổi xã hội loài người.
c) Một số thành tự của trí tuệ nhân tạo
Trí tuệ nhân tạo đã thắng con người trong một số trò chơi đấu trí.
– Năm 1950 Alan Turing đề xuất trò chơi máy tính bắt chước trí tuệ con người.
– Năm 1956 một hội thảo khoa học tại Dartmouth ở Mỹ, đã đưa ra thuật ngữ trí tuệ nhân tạo và được coi sự kiện bắt đầu lĩnh vực này.
– ELIZA do Joseph Weizenbaum phát triển năm 1965 là chương trình máy tính cho phép con người “nói chuyện” với máy tính bằng cách gõ bàn phím.
– Năm 1997, Deep Blue là chương trình chơi cờ trên máy tính đầu tiên đánh bại nhà vô địch cờ vua thế giới Garry Kasparov.
– Người máy ASIMO 2000 của Honda đã đến Việt Nam vào tháng 4 năm 2004, trên hành trình đi vòng quanh thế giới.
– Năm 2011, hệ thống máy tính Watson của IBM tham gia trò chơi truyền hình Jeopardy! và thắng hai nhà vô địch là Brad Rutter và Ken Jennings, giành 1 triệu USD.
– Tháng 3 năm 2016, phần mềm máy tính AlphaGo của Google đã đánh bại nhà vô địch cờ vây Lee Sedol.
– Tháng 6 năm 2021, cô người máy Grace là người em trẻ nhất của dòng người máy Sophia ra đời ở Hồng Kông.
Hình 2.2: Người máy Grace.
Phần 2. Bài tập trắc nghiệm Tin học 10 Bài 2: Sự ưu việt của máy tính và những thành tựu của tin học
Câu 1. Phát biểu nào dưới đây về khả năng của máy tính là phù hợp nhất?
A. Giải trí.
B. Công cụ xử lí thông tin.
C. Lập trình và soạn thảo văn bản.
D. A, B, C đều đúng.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: D
Khả năng của máy tính là: Giải trí như nghe nhạc, chơi game, xem phim… Công cụ xử lí thông tin: nhập xuất, lưu trữ, tìm kiếm thông tin… Lập trình và soạn thảo văn bản.
Câu 2. Phát biểu nào sau đây không đúng?
A. Máy tính ra đời làm thay đổi phương thức quản lý và giao tiếp của con người.
B. Máy tính tốt là máy tính nhỏ gọn và đẹp.
C. Tin học có mục tiêu là phát triển và sử dụng máy tính điện tử.
D. Máy tính được thiết kế ngày càng thân thiện và dễ sử dụng hơn đối với con người.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
Máy tính tốt là máy tính có khả năng xử lí dữ liệu cao, không phụ thuộc vào bề ngoài.
Câu 3. Phát biểu nào sau đây là đúng?
A. Máy tính là sản phẩm trí tuệ duy nhất của con người.
B. Học tin học là học sử dụng máy tính.
C. Máy tính có thể thay thế hoàn toàn cho con người trong việc xử lý thông tin.
D. Con người phát triển toàn diện của xã hội hiện đại là con người phải có hiểu biết về tin học.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: D
Xã hội đang ở thời đại 4.0, vì vậycon người phát triển toàn diện của xã hội hiện đại là con người phải có hiểu biết về tin học.
Câu 4. 1B = ? Bit
A. 8
B. 1024
C. 1
D. 102410
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
1B = 8 bit
Câu 5. Chọn câu đúng trong các câu sau:
A. 1MB = 1024KB
B. 1B = 1024 bit
C. 1KB = 1024MB
D. 1 Bit = 1024B
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
1MB = 1024KB
Câu 6. Khẳng định nào sau đây là sai khi nói về máy tính ?
A. Máy tính có tốc độ xử lí nhanh.
B. Máy tính có khả năng lưu trữ lượng thông tin lớn.
C. Máy tính ngày càng nhỏ gọn.
D. Máy tính không thể kết nối được với nhau.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: D
Các máy tính có thể kết nối lại với nhau bằng các thiết bị mạng tạo thành mạng internet.
Câu 7. Đơn vị lưu trữ dữ liệu nhỏ nhất là:
A. Bit
B. MB
C. B
D. GB
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Bit là đơn vị lưu trữ dữ liệu nhỏ nhất trong máy tính.
Câu 8. Nền văn minh thông tin gắn liền với loại công cụ nào?
A. Động cơ hơi nước.
B. Máy điện thoại.
C. Máy tính điện tử.
D. Máy phát điện.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
Nền văn minh thông tin gắn liền với máy tính điện tử.
Câu 9. Những ưu việt của máy tính điện tử là gì?
A. Máy tính có thể làm việc đến 24 giờ trong một ngày và nhiều ngày liên tiếp.
B. Máy tính có thể lưu trữ một lượng lớn thông tin.
C. Các máy tính có thể liên kết với nhau thành một mạng và các mạng máy tính tạo ra khả năng thu thập và xử lí thông tin rất tốt.
D. Cả A, B và C đều đúng.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: D
– Máy tính làm việc theo chương trình, có thể lặp đi lặp lại nhiều lần, có khả năng làm việc tự động và chính xác, lưu trữ một lượng lớn thông tin.
– Các máy tính có thể liên kết với nhau thành một mạng và các mạng máy tính tạo ra khả năng thu thập và xử lí thông tin rất tốt.
– Các máy chủ cung cấp dịch vụ có thể làm việc liên tục 24 giờ trong một ngày và nhiều ngày liên tiếp.
Câu 10. Trong những tình huống nào sau đây, máy tính thực thi công việc tốt hơn con người?
A. Khi phân tích tâm lí một con người.
B. Khi chuẩn đoán bệnh.
C. Khi thực hiện một phép toán phức tạp.
D. Khi dịch một tài liệu.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
Các công việc con người có thể làm tốt hơn máy tính là khi phân tích tâm lí một con người, chuẩn đoán bệnh, dịch một tài liệu. Vì vậy máy tính thực thi công việc tốt hơn con người là khi thực hiện một phép toán phức tạp.
Câu 11. Một quyển sách A gồm 200 trang nếu lưu trữ trên đĩa chiếm khoảng 5MB. Hỏi 1 đĩa cứng 40GB thì có thể chứa khoảng bao nhiêu cuốn sách có dung lượng thông tin xấp xỉ cuốn sách A?
A. 8000
B. 8129
C. 8291
D. 8192
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: D
Đĩa cứng 40GB có thể lưu trữ số cuốn sách là:
Câu 12. Ở việt Nam dịch vụ internet chính thức được cung cấp năm?
A. 1997
B. 1998
C. 1996
D. 2000
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Ở Việt Nam, ngày 19/11/1997, dịch vụ internet chính thức được cung cấp cho người dân cả nước.
Câu 13. Mạng xã hội facebook xuất hiện năm:
A. 2010
B. 2004
C. 1997
D. 2005
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
Mạng xã hội tạo ra bước ngoặt trong trao đổi thông tin. Đầu những năm 90 của thế kỉ XX mạng xã hội phổ biến như Myspace ra đời. Facebook xuất hiện năm 2004, và sau năm 2010 có thêm nhiều mạng xã hội ra đời trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Câu 14. Phát biểu nào sau đây là sai?
A. Internet, máy tìm kiếm, mạng xã hội, trí tuệ nhân tạo làm thay đổi xã hội loài người.
B. Máy tính có tốc độ rất nhanh, lưu trữ dữ liệu lớn.
C. Máy tính không thể làm việc liên tục trong suốt 24 giờ.
D. Đơn vị đo thông tin nhỏ nhất là bit.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
Máy tính có thể làm việc đến 24 giờ trong một ngày và nhiều ngày liên tiếp.
Câu 15. Khi mua máy tính ta nên quan tâm đến?
A. CPU
B. Nhẹ và đẹp.
C. Màn hình sáng.
D. Chuột và bàn phím dễ sử dụng.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
CPU là đơn vị xử lý trung tâm. Đây là bộ phận rất bé của laptop nhưng có sức mạnh lớn nhất, nó được xem là bộ não để điều khiển các phần còn lại của máy.
Xem thêm các bài tóm tắt Lý thuyết Tin học lớp 10 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Lý thuyết Bài 1: Dữ liệu, thông tin và xử lí thông tin
Lý thuyết Bài 2: Sự ưu việt của máy tính và những thành tựu của tin học
Lý thuyết Bài 3: Thực hành sử dụng thiết bị số
Lý thuyết Bài 4: Tin học trong phát triển kinh tế – xã hội
Lý thuyết Bài 1: Mạng máy tính với cuộc sống
Lý thuyết Bài 2: Điện toán đám mây và internet vạn vật