SBT Hóa học 11 Bài 5: Luyện tập: Axit, bazơ và muối. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li | Giải SBT Hóa học lớp 11

Giải SBT Hóa học 11 Bài 5: Luyện tập: Axit, bazơ và muối. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

Bài 5.1 trang 8 SBT Hóa học 11: Một mẫu nước mưa có pH = 4,82. Vậy nồng độ H⁺ trong đó là :

A. [H⁺] = 1.10^–⁴M.

B. [H⁺] = 1.10^-5M.

C. [H⁺] > 1.10^-5M.

D. [H⁺] < 1.10^-5M.

Phương pháp giải:

pH = a=> [H⁺]=10^-a

Lời giải:

pH = 4,82=> [H⁺]=10^-4,82 > 1.10^-5M.

=> Chọn C

Bài 5.2 trang 8 SBT Hóa học 11: Dung dịch axit mạnh một nấc X nồng độ 0,01 mol/l có pH = 2 và dung dịch bazơ mạnh một nấc Y nồng độ 0,01 mol/l có pH = 12. Vậy :

A. X và Y là các chất điện li mạnh.

B. X và Y là các chất điện li yếu.

C. X là chất điện li mạnh, Y là chất điện li yếu.

D. X là chất điện li yếu, Y là chất điện li mạnh.

Phương pháp giải:

Tính pH của từng chất theo nồng độ

So sánh pH đã tính với pH đã cho của đề bài.

+) Nếu pH đã tính bằng pH đề bài => chất đã cho là chất điện li mạnh

+) Nếu pH(axit đã tính) > pH (axit đề bài) => axit là chất điện li yếu. Tương tự với pH của bazơ

Lời giải:

Axit mạnh một nấc X có nồng độ 0,01 mol/l => pH = –log[H⁺] = –log(0,01)= 2

=> Chứng tỏ axit mạnh

Tương tự bazơ mạnh có nồng độ 0,01 mol/l có => pOH = –log[OH^–] = –log(0,01)= 2=> pH = 14 – 2 = 12

=> Chứng tỏ bazơ mạnh

=> Chọn A

Bài 5.3 trang 8 SBT Hóa học 11: Dung dịch axit mạnh $H_{2} S O_{4}$ 0,1M có :

A. pH = 1 B. pH < 1.

C. pH > 1. D. [H⁺] > 0,2M.

Phương pháp giải:

Áp dung công thức tính pH = –log[H⁺]

Chú ý: $H_{2} S O_{4}$ điện li hoàn toàn cho 2H⁺

Lời giải:

pH = –log[H⁺] = –log (0,1. 2) ≈ 0,69

=> Chọn B

Bài 5.4 trang 8 SBT Hóa học 11: Dung dịch chất A có pH = 3. Cần thêm V₂ ml vào V₁ ml dung dịch A để pha loãng thành dung dịch có pH = 4. Biểu thức liên hệ giữa V₁ và V₂ là:

A. V₂= 9V₁ B. V₂ = 100V₁ C. V₁= 9V₂ D. $V_{2} = \frac{1}{10} V_{1}$

Phương pháp giải:

+) Tính [H+]

Lời giải:

$p H = 3 => [H^{+}] = 10^{- 3} => n_{^{H +}} = 10^{- 3} V_{1}$

Khi thêm nước số mol H+ vẫn giữ nguyên, thể tích dung dịch = V₁+V₂. Ta có

$[H^{+}] = \frac{10^{- 3} V_{1}}{V_{1} + V_{2}}$

Mặt khác sau khi thêm nước pH = 4 => [H⁺]= 10^-4

Giải phương trình $[H^{+}] = \frac{10^{- 3} V_{1}}{V_{1} + V_{2}} = 10^{- 4}$

=> V₂= 9V₁

=> Chọn A

Bài 5.5 trang 8 SBT Hóa học 11: Nồng độ H⁺ trong rượu vang là 3,2.10^-4M. Sau khi mở nút chai để hở trong không khí một tháng, nồng độ H⁺ là 1.10^-3M. Hỏi pH của rượu vang tăng lên hay giảm xuống sau khi để trong không khí ?

Phương pháp giải:

+) Tính pH = –log[H+]

+) So sánh pH trước và sau khi mở nút chai => Kết luận

Lời giải:

pH trước = –log [H+] = – log (3,2.10^-4) ≈ 3,49

pH sau mở nút = –log (1.10^-3) = 3

Vậy pH giảm xuống sau khi mở nút

Bài 5.6 trang 8 SBT Hóa học 11: Viết phương trình dạng phân tử ứng với phương trình ion rút gọn sau :

$\begin{array}{l} 1. B a^{2 +} + C O_{3}^{2 -} \to B a C O_{3} ↓ \\ 2. F e^{3 +} + 3 O H^{-} \to F e (O H)_{3} ↓ \\ 3. N H_{4}^{+} + O H^{-} \to N H_{3} ↑ + H_{2} O \\ 4. S^{2 -} + 2 H^{+} \to H_{2} S ↑ \\ 5. H C l O + O H^{-} \to C l O^{-} + H_{2} O \\ 6. C O_{2} + 2 O H^{-} \to C O_{3}^{2 -} + H_{2} O \end{array}$

Phương pháp giải:

Sử dụng tính tan của các chất để làm bài một cách dễ dàng:

Tất cả muối Na⁺, K⁺, và NH₄⁺ đều tan.

Tất cả muối NO₃^–, C₂H₃O₂^–, ClO₃^–, và ClO₄^– đều tan.

Tất cả muối Ag⁺, Pb²⁺, và Hg₂²⁺ đều tan.

Tất cả muối Cl^–, Br^–, và I^– đều tan.

Tất cả muối CO₃^2-, O^2-, S^2-, OH^–, PO₄^3-, CrO₄^2-, Cr₂O₇^2-, và SO₃^2- đều tan (ngoại trừ vài trường hợp).

Tất cả muối SO₄^2- đều tan (ngoại trừ vài trường hợp).

Lời giải:

1. $B a (O H)_{2} + N a_{2} C O_{3} \to B a C O_{3} + 2 N a O H$

2. $2 F e C l_{3} + 3 B a {(O H)}_{2} \to$ $2 F e {(O H)}_{3} + 3 B a C l_{2}$

3. $(N H_{4})_{2} S O_{4} + 2 K O H \to$ $2 N H_{3} + 2 H_{2} O + K_{2} S O_{4}$

4. $N a_{2} S + H C l \to N a C l + H_{2} S$

5. $N a O H + H C l O \to N a C l O + H_{2} O$

6. $C O_{2} + 2 N a O H \to N a_{2} C O_{3} + H_{2} O$

Bài 5.7 trang 8 SBT Hóa học 11: Viết phương trình dạng phân tử và ion rút gọn của các phản ứng trong dung dịch theo sơ đồ sau :

1. Pb(NO₃)₂ + ? → PbCl₂↓+ ?

2. Sn(OH)₂ + ? → Na₂SnO₂↓+ ?

3. MgCO₃ + ? → MgCl₂ + ?

4. HPO₄^2- + ? → H₃PO₄ + ?

5. FeS + ? → FeCl₂ + ?

6. Fe₂(SO₄)₃ + ? → K₂SO₄ + ?

Phương pháp giải:

+) Sử dụng tính chất hóa học của các chất, hợp chất để tìm chất phù hợp điền vào dấu ?

+) Xem lại lí thuyết về cách viết phương trình ion rút gọn

Lời giải:

Phương trình phân tử:

1. $P b (N O_{3})_{2} + 2 K C l \to P b C l_{2} + 2 K N O_{3}$

2. $S n (O H)_{2} + 2 N a O H \to N a_{2} S n O_{2} + 2 H_{2} O$

3. $M g C O_{3} + 2 H C l \to M g C l_{2} + C O_{2} + H_{2} O$

4. $C a H P O_{4} + 2 H N O_{3} \to H_{3} P O_{4} + C a (N O_{3})_{2}$

5. $F e S + 2 H C l \to F e C l_{2} + H_{2} S$

6. $F e_{2} (S O_{4})_{3} + 2 K I \to K_{2} S O_{4} + 2 F e S O_{4} + I_{2}$

Phương trình ion rút gọn:

$\begin{array}{l} 1. P b^{2 +} + 2 C l^{-} \to P b C l_{2} ↓ \\ 2. S n (O H)_{2} + 2 O H^{-} \to S n O_{2}^{2 -} + 2 H_{2} O \\ 3. M g C O_{3} + 2 H^{+} \to M g^{2 +} + C O_{2} + H_{2} O \\ 4. H P O_{4}^{2 -} + 2 H^{+} \to H_{3} P O_{4} \\ 5. F e S + 2 H^{+} \to F e^{2 +} + H_{2} S \\ 6. 2 F e^{3 +} + 2 I^{-} \to 2 F e^{2 +} + I_{2} \end{array}$

Bài 5.8 trang 9 SBT Hóa học 11: Hoà tan hoàn toàn 0,12 g Mg trong 100 ml dung dịch HCl 0,2M. Tính pH của dung dịch sau khi phản ứng kết thúc (thể tích dung dịch biến đổi không đáng kể).

Phương pháp giải:

+) Tính số mol M, số mol HCl

+) PTHH: Mg + 2HCl $\to$ MgCl₂ + H₂

+) Tính toán theo bài toán lượng dư

+) Tìm số mol HCl dư => pH

Lời giải:

n_Mg= $\frac{0, 12}{24}$ = 0,005 (mol); n_HCl = $\frac{0, 2.100}{1000}$ = 0,02 (mol)

Mg + 2HCl $\to$ MgCl₂ + H₂

1 mol 2 mol

0,005 mol 0,01 mol

Số mol HCl còn lại sau phản ứng : 0,02 – 0,01 = 0,01 (mol).

Từ đó, số mol HCl trong 1000 ml là 0,1 mol, nghĩa là sau phản ứng

$[H C l] = 0, 1 M = {1.10}^{- 1}$ M.

Vậy pH= 1

Bài 5.9 trang 9 SBT Hóa học 11: Trong nước biển, magie là kim loại có hàm lượng lớn thứ hai sau natri. Mỗi kilogam nước biển chứa khoảng 1,3 g magie dưới dạng các ion Mg²⁺. Ở nhiều quốc gia, magie được khai thác từ nước biển. Quá trình sản xuất magie từ nước biển gồm các giai đoạn sau :

1. Nung đá vôi thành vôi sống.

2. Hoà tan vôi sống trong nước biển tạo ra kết tủa Mg(OH)₂.

3. Hoà tan kết tủa Mg(OH)₂ trong dung dịch HCl.

4. Điện phân MgCl₂ nóng chảy : $M g C l_{2} \overset{d p n c}{\to} M g + C l_{2}$

Viết các phương trình hoá học dưới dạng phân tử và ion rút gọn (nếu có) của quá trình sản xuất trên.

Lời giải:

$\begin{aligned} 1. C a C O_{3} \overset{t^{0}}{⟶} C a O + C O_{2} ↑ \\ 2. C a O + H_{2} O \to C a (O H)_{2} \\ M g^{2 +} + 2 O H^{-} \to M g (O H)_{2} ↓ \\ 3. M g (O H)_{2} + 2 H C l \to M g C l_{2} + 2 H_{2} O \\ M g (O H)_{2} + 2 H^{+} \to M g^{2 +} + 2 H_{2} O \\ 4. M g C l_{2} \overset{d p n c}{⟶} M g + C l_{2} \end{aligned}$

Bài 5.10* trang 9 SBT Hóa học 11: Nước chứa nhiểu ion Ca²⁺ và Mg²⁺ là nước cứng. Nước chứa ít hoặc không chứa các ion Ca²⁺ và Mg²⁺ là nước mềm. Nước cứng không phù hợp cho việc sử dụng trong công nghiệp và sinh hoạt. Trong nước thường chứa các hợp chất Ca(HCO₃)₂, Mg(HCO₃)₂, CaCl₂ và MgCl₂ hoà tan.

Để loại các ion Ca²⁺ và Mg²⁺ dưới dạng Ca(HCO₃)₂, Mg(HCO₃)₂ và MgCl₂ người ta cho sữa vôi Ca(OH)₂ vào nước sẽ tạo ra các kết tủa CaCO₃ va Mg(OH)₂.

Để loại Ca²⁺ dưới dạng CaCl₂ người ta hoà tan Na₂CO₃ vào nước sẽ tạo kết tủa CaCO₃.

Hãy viết các phương trình hoá học dưới dạng phân tử và ion rút gọn của các phản ứng trên.

Lời giải:

Phương trình hoá học dưới dạng phân tử và ion rút gọn:

Ca(HCO₃)₂ + Ca(OH)₂ → 2CaCO_3↓+ 2H₂O

Ca²⁺ + HCO₃^– + OH- → CaCO_3↓+ H₂0

Mg(HCO₃)₂ + 2Ca(OH)₂ →Mg(OH)_2↓ + 2 CaCO_3↓ + 2H₂O

Mg²⁺ + 2 HCO₃^– + 2Ca²⁺ + 4 OH^– → Mg(OH)_2↓ + 2 CaCO_3↓ + 2H₂O

MgCl₂ + Ca(OH)₂ → Mg(OH)_2↓ + CaCl₂

Mg²⁺ + 2OH^– → Mg(OH)_2↓

CaCl₂ + Na₂CO₃ → CaCO_3↓ + 2NaCl

Ca²⁺ + CO₃^2- → CaCO_3↓

Bài 5.11* trang 9 SBT Hóa học 11: Có 6 dung dịch đựng trong 6 lọ mất nhãn : Mg(NO₃)₂, Zn(NO₃)₂, Pb(NO₃)₂, AlCl₃, KOH và NaCl. Chỉ dùng thêm dung dịch AgNO₃ và một thuốc thử nữa, hãy trình bày cách nhận biết từng

Phương pháp giải:

B1: Sử dụng phenolphtalein nhận ra dung dịch KOH

+) B2: Dùng KOH

+) B3: Dùng NaCl

+) B4: Dùng AgNO

Lời giải:

Dùng dung dịch phenolphtalein nhận ra dung dịch KOH.

SBT Hóa học 11 Bài 5: Luyện tập: Axit, bazơ và muối. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li | Giải SBT Hóa học lớp 11 (ảnh 1)

Các phương trình hoá học :

(1) Mg(NO₃)₂ + 2KOH $\to$ $M g (O H)_{2} ↓ + 2 K N O_{3}$

Mg²⁺ + 2 $O H^{-}$ $\to$ $M g (O H)_{2} ↓$

(2) Pb(NO₃)₂ + 2KOH $\to$ $P b (O H)_{2} ↓ + 2 K N O_{3}$

Pb²⁺ + 2 $O H^{-}$ $\to$ $P b (O H)_{2} ↓$

Pb(OH)₂ + 2KOH $\to$ $K_{2} P b O_{2} + 2 H_{2} O$

Pb(OH)₂ + 2 $O H^{-}$ $\to$ $P b {O_{2}}^{2 -} + 2 H_{2} O$

(3) Zn(NO₃)₂ + 2KOH $\to$ $Z n (O H)_{2} ↓ + 2 K N O_{3}$

Zn²⁺ + 2 $O H^{-}$ $\to$ $Z n (O H)_{2} ↓$

Zn(OH)₂ + 2KOH $\to$ $K_{2} Z n O_{2} + 2 H_{2} O$

Zn(OH)₂ + 2 $O H^{-}$ $\to$ $Z n {O_{2}}^{2 -} + 2 H_{2} O$

(4) AlCl₃ + 3KOH $\to$ $A l (O H)_{3} ↓ + 3 K C l$

Al³⁺ + 3 $O H^{-}$ $\to$ $A l (O H)_{3} ↓$

Al(OH)₃ + 3KOH $\to$ $K A l O_{2} + 2 H_{2} O$

Al(OH)₃ + 3 $O H^{-}$ $\to$ $A l {O_{2}}^{-} + 2 H_{2} O$

(5) 2NaCl + Pb(NO₃)₂ $\to$ $2 N a N O_{3} + P b C l_{2} ↓$

Pb²⁺ + 2 $C l^{-}$ $\to$ $P b C l_{2} ↓$

(6) 3AgNO₃ + AlCl₃ $\to$ $A l (N O_{3})_{3} + 3 A g C l ↓$

Ag⁺ + $C l^{-}$ $\to$ $A g C l ↓$

Bài liên quan:

Leave a Comment Hủy