Tóm tắt lý thuyết
1.1. Đa dạng sinh học là gì?
– Đa dạng sinh học biểu thị rõ nhất ở số lượng loài sinh vật.
1.2. Vai trò của đa dạng sinh học
1.2.1. Vai trò của đa dạng sinh học trong tự nhiên
– Giúp duy trì và ổn định sự sống trên Trái Đất: Các loài sống trong cùng khu vực có quan hệ khăng khít đảm bảo sự tồn tại và ổn định của hệ sinh thái.
– Rừng tự nhiên điều hòa khí hậu, bảo vệ đất, nước, trong tự nhiên và là nơi ở của nhiều động vật.
– Nấm và vi khuẩn phân hủy xác sinh vật và chất thải hữu cơ làm đất thêm màu mỡ và làm sạch môi trường.
1.2.2. Vai trò của đa dạng sinh học đối với con người
– Đảm bảo sự phát triển bền vững của con người:
+ Cung cấp nước, lương thực, thực phẩm.
+ Tạo môi trường sống thuận lợi cho con người.
– Tạo nên cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp phục vụ du lịch, nghỉ dưỡng.
– Làm giảm ảnh hưởng của thiên tai và khí hậu khắc nghiệt.
1.3. Nguyên nhân gây suy giảm đa dạng sinh học và hậu quả
1.3.1. Nguyên nhân
– Yếu tố tự nhiên: Thiên tai, hiện tượng thời tiết cực đoan như bão lũ, động đât, núi lửa,…
– Các hoạt động con người: khai thác bừa bãi tài nguyên thiên nhiên, săn bắt động vật, gây ô nhiễm môi trường,…
1.3.2. Hậu quả
– Suy giảm nguồn cung cấp lương thực, thuhực phẩm, nguyên vật liệu.
– Gây hại về khí hậu và môi trường tự nhiên.
1.4. Bảo vệ đa dạng sinh học
Bảo vệ đa dạng sinh học chính là bảo vệ cuộc sống của con người, là việc làm cấp bách và cần thiết đòi hỏi sự chung tay góp sức của tất cả mọi người.
Bài tập minh họa
Câu 1. Vai trò của đa dạng sinh học?
Hướng dẫn giải
Đối với tự nhiên:
+ Giúp duy trì và ổn định sự sống trên trái đất, các loài đều có mối quan hệ qua lại, khăng khít, hỗ trợ hay khống chế lẫn nhau.
Đối với con người:
+ Đảm bảo phát triển bền vững của con người thông qua việc cung cấp ổn định nguồn nước, lương thực, thực phẩm; tạo môi trường sống thuận lợi cho con người.
+ Giúp con người thích ứng với biến đổi khí hậu.
+ …
Câu 2. Hãy chứng minh sự đa dạng sinh học của vườn Quốc gia Cúc Phương.
Hướng dẫn giải
Sự đa dạng sinh học tại vườn Quốc gia Cúc Phương:
Hơn 2.200 loài thực vật và rêu, sở hữu những cây đại thụ hàng trăm tuổi như chò, đăng, sấu… và một số loại rất hiếm như giống lan Vietorchis aurea Averyanov chỉ phân bố tại một khu vực rất hẹp tại đây.
122 loài bò sát, lưỡng cư, 135 loài thú và hơn 2.000 loài côn trùng.
Khoảng 400 loài bướm khác như bướm phượng, bướm khế, hồ điệp…