Tóm tắt lý thuyết
1.1. Giữ gìn văn hóa dân tộc
– Từ khi nhà Hán đặt ách cai trị, bên cạnh chính sách đô hộ về chính trị và bóc lột về kinh tế, chính sách đồng hóa về văn hóa luôn được các triều đại phong kiến phương Bắc thực hiện bằng nhiều thủ đoạn khác nhau.
– Tuy nhiên, những giá trị văn hóa cốt lõi của dân tộc vốn có từ thời dựng nước tiếp tục được giữ gìn trong các làng xã của người Việt.
1.2. Phát triển văn hóa dân tộc
– Trong thời kì Bắc thuộc, người Việt đã tiếp thu một cách chủ động và sáng tạo những giá trị văn hóa bên ngoài nhằm phát triển văn hóa truyền thống thêm đặc sắc và đa dạng.
– Trong đó, giao thoa văn hóa và sự xuất hiện của những yếu tố văn hóa mới là những xu hướng nổi bật. Điều này trước được thể hiện qua các sản phẩm thủ công đương thời.
+ Ở giữa khay gốm có hình ba con cá chụm đầu vào nhau, thể hiện ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc, nhưng viền ngoài của khay được trang trí hoa văn kiểu văn hóa Đông Sơn.
+ Về ngôn ngữ, người Việt vẫn giữ được những yếu tố của tiếng Việt, đồng thời tiếp nhận thêm nhiều lớp từ Hán và chữ Hán.
+ Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo được truyền bá ngày càng sâu rộng trong xã hội Việt Nam. Trong đó, Phật giáo, Đạo giáo được người Việt tiếp nhận một cách tự nhiên, phổ biến, sâu sắc hơn.
Bài tập minh họa
2.1. Câu hỏi mở đầu
Trước âm mưu đồng hóa của các triều đại phong kiến phương Bắc trong thời Bắc thuộc, người Việt đã đấu tranh bảo vệ và phát triển văn hóa dân tộc như thế nào?
Hướng dẫn giải:
Chú ý nội dung cuộc đấu tranh và phát triển văn hóa dân tộc
Lời giải chi tiết:
Từ khi nhà Hán đặt chính sách cai trị, bên cạnh chính sách đô hộ và bóc lột về kinh tế, chính sách đồng hóa về văn hóa luôn được triều đại phong kiến phương Bắc thi hành, tuy nhiên nhân dân ta vẫn giữ được những nét văn hóa của người Việt đó là: Tục ăn trầu của người Việt, Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vẫn được giữ đến tận ngày nay và những lễ hội của người Việt như hội Gióng, hội hát xoan, quan họ,… vẫn được lưu truyền và phát triển đến tận ngày nay.
Trong thời kì Bắc thuộc, người Việt đã tiếp thu một cách chủ động và sáng tạo những giá trị văn hóa bên ngoài nhằm phát triển văn hóa truyền thống thêm đặc sắc và đa dạng. Trong đó, giao thoa văn hóa và sự xuất hiện của những yếu tố văn hóa mới là những xu hướng nổi bật. Điều này trước được thể hiện qua các sản phẩm thủ công đương thời.
2.2. Giữ gìn văn hóa dân tộc
Qua các hình 16.1, 16.2 và 16.3, hãy nêu tên một số nét văn hóa của người Việt vẫn được giữ gìn và phát triển trong thời Bắc thuộc.
Hướng dẫn giải:
Quan sát hình ảnh và đọc thông tin
Lời giải chi tiết:
Từ khi nhà Hán đặt chính sách cai trị, bên cạnh chính sách đô hộ và bóc lột về kinh tế, chính sách đồng hóa về văn hóa luôn được triều đại phong kiến phương Bắc thi hành, tuy nhiên nhân dân ta vẫn giữ được những nét văn hóa của người Việt đó là: Tục ăn trầu của người Việt, Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vẫn được giữ đến tận ngày nay và những lễ hội của người Việt như hội Gióng, hội hát xoan, quan họ,… vẫn được lưu truyền và phát triển đến tận ngày nay.
2.3. Phát triển văn hóa dân tộc
Quan sát các hình từ 16.4 đến 16.9 và đọc thông tin, hãy cho biết việc tiếp thu các yếu tố bên ngoài đến phát triển văn hóa dân tộc như thế nào?
Hướng dẫn giải:
Quan sát các hình từ 16.4 đến 16.9 và đọc thông tin kiến thức trong bài.
Lời giải chi tiết:
Trong thời kì Bắc thuộc, người Việt đã tiếp thu một cách chủ động và sáng tạo những giá trị văn hóa bên ngoài nhằm phát triển văn hóa truyền thống thêm đặc sắc và đa dạng. Trong đó, giao thoa văn hóa và sự xuất hiện của những yếu tố văn hóa mới là những xu hướng nổi bật. Điều này trước được thể hiện qua các sản phẩm thủ công đương thời.
Ở giữa khay gốm có hình ba con cá chụm đầu vào nhau, thể hiện ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc, nhưng viền ngoài của khay được trang trí hoa văn kiểu văn hóa Đông Sơn.
Về ngôn ngữ, người Việt vẫn giữ được những yếu tố của tiếng Việt, đồng thời tiếp nhận thêm nhiều lớp từ Hán và chữ Hán.
Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo được truyền bá ngày càng sâu rộng trong xã hội Việt Nam. Trong đó, Phật giáo, Đạo giáo được người Việt tiếp nhận một cách tự nhiên, phổ biến, sâu sắc hơn.