Tóm tắt lý thuyết
1.1. Trái Đất trong hệ Mặt Trời
– Vũ trụ là khoảng không gian vô tận chứa các Thiên Hà.
– Hệ Thiên Hà chứa Mặt Trời và các hành tinh của nó (hệ Mặt Trời) được gọi là dải Ngân Hà.
– Trái Đất nằm ở vị trí thứ 3 trong số 8 hành tinh của hệ Mặt Trời (tính theo khoảng cách xa dần Mặt Trời).
1.2. Hình dạng và kích thước của Trái Đất
– Hình dạng của Trái Đất: Trái Đất có dạng hình cầu.
– Kích thước của Trái Đất:
+ Bán kính Xích đạo: 6 378 km.
+ Diện tích bề mặt Trái Đất: hơn 510 km2.
=> Nhờ xác định được kích thước và hình dạng của Trái Đất => Xác định được tọa độ, khoảng cách giữa các địa điểm trên Trái Đất. Từ đó, vẽ được khá chính xác bản đồ thế giới.
Bài tập minh họa
2.1. Trái Đất trong hệ Mặt Trời
Quan sát hình 5.1, hãy xác định vị trí của Trái Đất trong hệ Mặt Trời.
Hướng dẫn giải:
Quan sát hình 5.1. Hệ Mặt Trời trong SGK.
Lời giải chi tiết:
– Trong hệ Mặt Trời có 8 hành tinh.
– Trái Đất nằm ở vị trí thứ ba theo thứ tự xa dần Mặt Trời.
2.2. Hình dạng và kích thước của Trái Đất
Quan sát hình 5.3A, hãy giải thích taị sao nhìn con tàu ngoài xa qua kính viễn vọng, ta thấy boong tàu gần như chìm trong nước biển, trong khi sự thực thì không phải thế.
Hình 5.3A Nhìn con tàu biển từ xa qua kính viễn vọng;
5.3B. Trái Đất được chụp từ vũ trụ bởi các nhà du hành trên tàu A-po-lô 17 (tháng 12-1972)
Hướng dẫn giải:
Quan sát hình 5.3A, 5.3B và vận dụng kiến thức thực tế.
Lời giải chi tiết:
Khi nhìn con tàu ngoài xa qua kính viễn vọng ta thấy boong tàu gần như bị chìm trong nước biển, trong khi sự thật thì không phải như vậy vì Trái Đất có hình cầu trong khi đường trên đài quan sát lại là một đường thẳng.