Tóm tắt lý thuyết
1.1. Vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ
Hình 19.1. Bản đồ tự nhiên châu Đại Dương
– Phần lớn châu Đại Dương nằm ở bán cầu Nam
- Tiếp giáp: phía tây bắc giáp châu Á và phía tây giáp Ấn Độ Dương
- Bao gồm các chuỗi đảo Mê-la-nê-di, Mi-crô-nê-di, Pô-li-nê-di, quần đảo Niu Di-len.
– Lục địa Ô-xtrây-li-a: trải dài từ khoảng vĩ tuyến 10oN – 39oN, nằm phía tây châu Đại Dương với 4 phía giáp biển, đường bờ biển ít bị chia cắt.
– Lục địa Ô-xtrây-li-a có diện tích nhỏ nhất thế giới (7 741 nghìn km2).
1.2. Đặc điểm tự nhiên
a. Địa hình và khoáng sản
– Ô-xtrây-li-a là một lục địa tương đối bằng phẳng với vùng cao nguyên ở phía tây; đồng bằng, bồn địa ở khu vực trung tâm; vùng núi ở phía đông.
– Địa hình ở Niu Di-len và chuỗi đảo Mê-la-nê-di chủ yếu là núi cao, có đỉnh cao trên 4000 m. Ở hai chuỗi đảo còn lại, các đảo núi lửa là những đảo núi cao trong khi các đảo san hô là các đảo thấp.
– Nhiều tài nguyên khoáng sản có giá trị: sắt, đồng, vàng, than và dầu mỏ phân bố tập trung ở Ô-xtrây-li-a, Niu Di-len.
b. Khí hậu và sinh vật
Hình 19.2. Bản đồ khí hậu Ô-xtrây-li-a
– Phần lớn diện tích lụa địa Ô-xtrây-li-a có khí hậu khô hạn, phân hóa từ bắc xuống nam, từ khí hậu nhiệt đới đến khí hậu cận nhiệt đới và khí hậu ôn đới.
– Ngoài ra khí hậu còn có sự phân hóa từ đông sang tây
- Phía đông lục địa Ô-xtrây-lia là kiểu khí hậu hải dương, lượng mưa lớn.
- Càng vào sâu trong lục địa, biên độ nhiệt càng lớn và lượng mưa càng thấp.
Hình 19.3. Biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa một số trạm khí tượng Ô-xtrây-li-a
Hình 19.4. Quốc huy của Ô-xtrây-li-a
– Ô-xtrây-li-a là nơi có hệ động, thực vật rất phong phú và độc đáo (75% là loài địa phương).
– Các khu rừng nhiệt đới phát triển ở phía nam và trên đảo Ta-xma-ni-a (Tasmania). Ngoài ra, Ô-xtrây-lia có những cây bản địa đặc trưng như bạch đàn, keo hoa vàng, tràm.
Bài tập minh họa
Câu 1: Trình bày vị trí địa lí của lục địa Ô-xtrây-li-a.
Hướng dẫn giải
– Lục địa Ô-xtrây-li-a trải dài từ khoảng vĩ tuyến 10oN – 39oN, nằm phía tây châu Đại Dương với 4 phía giáp biển
– Đường bờ biển ít bị chia cắt.
– Diện tích: 7 741 nghìn km2
Câu 2: Kể tên một số loại khoáng sản ở châu Đại Dương.
Hướng dẫn giải
– Châu Đại Dương có nhiều tài nguyên khoáng sản có giá trị như: sắt, đồng, vàng, than và dầu mỏ; phân bố tập trung ở Ô-xtrây-li-a, Niu Di-len.