Mây và sóng – Toán 6 – CTST

a. Tác giả, tác phẩm:

* Tác giả:

– Ta-go (1861 -1941) tên đầy đủ là Ra-bin-đra-nát Ta-go.

– Ông là nhà thơ hiện đại lớn nhất của Ấn Độ.

– Quê quán: sinh ở Can-cút-ta, bang Ben-ga, trong một gia đình quý tộc.

– Ông làm thơ từ rất sớm, tham gia vào các hoạt động chính trị, xã hội.

– Sự nghiệp sáng tác: để lại cho nhân loại gia tài văn hóa đồ sộ: 52 tập thơ, 42 vở kịch, 12 bộ tiểu thuyết, khoảng 100 truyện ngắn, trên 1500 bức họa và số lượng ca khúc cực lớn.

– Một số tác phẩm tiêu biểu: Tập thơ Người làm vườn, tập Trăng non, tập Thơ dâng…

– Phong cách sáng tác: Thơ của ông thể hiện tinh thần dân tộc và dân chủ sâu sắc, tinh thần nhân văn cao cả và chất trữ tình triết lí nồng đượm; sử dụng thành công những hình ảnh thiên nhiên mang ý nghĩa tượng trưng, hình thức so sánh, liên tưởng về thủ pháp trùng điệp.

– Năm 1913, Ta-go trở thành tác giả người châu Á đầu tiên nhận được giải thưởng Nô-ben về văn học.

* Tác phẩm:

– Hoàn cảnh sáng tác:

+ Mây và sóng được viết bằng tiếng Ben-gan, in trong tập thơ Si-su (Trẻ thơ).

+ Tác phẩm được xuất bản năm 1909 và được Ta-go dịch ra tiếng Anh, in trong tập Trăng non xuất bản năm 1915.

b. Đại ý:

– Mây và sóng đã ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng sâu sắc đồng thời thể hiện triết lý giản dị nhưng đúng đắn về hạnh phúc của cuộc đời: hạnh phúc đến từ những điều giản dị gần ngay bên chúng ta.

c. Bố cục:

– Tìm hiểu theo 3 mạch nội dung chính như sau:

+ Phần 1: Cuộc trò chuyện của em bé với mây và mẹ

+ Phần 2: Cuộc trò chuyện của em bé với sóng và mẹ.

+ Phần 3: Cách em bé tạo ra trò chơi.

a. Cuộc trò chuyện của em bé với mây và mẹ:

– Em bé ngước nhìn lên bầu trời, tưởng tượng mình đang chơi với mây, với bình minh vàng,vầng trăng bạc… cuộc sống trên mây thật hấp dẫn, thú vị đối với một đứa trẻ như em.

– Cậu bé kể lại cuộc vui của mình với mẹ và mẹ em đang lắng nghe con kể. Tuy hình ảnh người mẹ không hiện diện trực tiếp trong thơ nhưng lại hiện hữu, dõi theo con trong xuyên suốt cả bài thơ.

– Chơi vui nhưng trong tâm trí,suy nghĩ của bé luôn hướng về mẹ yêu:

“Mẹ đang đợi mình ở nhà

Làm sao có thể rời mẹ mà đến được”

=> Có niềm hạnh phúc nào hơn khi được bên cạnh mẹ mình, những người yêu thương mình cho được, mặc dù bên ngoài biết bao điều hay, hấp dẫn đang đợi.

– “Con là mây, mẹ là trăng”: tình mẫu tử thiêng liêng ấy càng được biểu hiện sâu đậm, con luôn bên mẹ như trăng với mây, ví mẹ như trăng ôm ấp con qua bao tháng ngày.

b. Cuộc trò chuyện của em bé với sóng và mẹ:

– Cuộc đối thoại của những người trong sóng thủ thỉ cùng em về một cuộc chơi, mặc sóng vẫy gọi, chào mời nhưng em quyết định không đi vì mẹ muốn em ở nhà, em không thể nào rời mẹ.

– Với em, mẹ là nguồn sóng, là niềm vui,là nụ cười của em. Mẹ luôn là phật sống của đời con, mẹ cho con tình yêu cao quý, mẹ là lý trí của đời con.

– “Con là sóng và mẹ là bến bờ kì lạ”: Lòng mẹ bao dung như bến bờ. Hình ảnh bến bờ để sóng lăn, lăn mãi rồi sẽ cười tan như hình ảnh mẹ luôn vỗ về,ôm ấp con. Mẹ bây giờ như là bờ đê để con ước ao bao điều.

– Cậu bé khẳng định: “Và không ai trên thế gian này/ Biết mẹ con ta ở chốn nao”.

=> Dù thế gian có thay đổi nhưng tình mẹ con vẫn mãi muôn đời theo thời gian.

c. Cách em bé tạo ra trò chơi:

– Trò chơi:

• Con là mây và mẹ sẽ là trăng.
• Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm. 
• Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lại
• Con lăn, lăn, lăn mãi rồi cười vang vỡ tan vào lòng mẹ.
• Và không ai trên thế giới này biết mẹ con ta ở chỗ nào.

→ Liên tưởng so sánh.

– Hình ảnh giàu ý nghĩa tượng trưng: mây và sóng là biểu tượng của con, trăng và bến bờ kì lạ là biểu tượng cho hình ảnh mẹ. Con lớn lên trong vòng tay và sự yêu thương của mẹ.

– Tình mẫu tử bất diệt:

• Con lăn, lăn, lăn mãi rồi cười vang vỡ tan vào lòng mẹ.
• Và không ai trên thế giới này biết mẹ con ta ở chỗ nào.

→ Tình mẫu tử hòa với tình yêu thiên nhiên.

• Đem lại niềm vui, hạnh phúc.
• Là tình cảm thiêng liêng, bất diệt.

=> Ca ngợi, bất tử hóa tình mẫu tử thiêng liêng.

– Về nội dung: Bài thơ Mây và sóng ngợi ca tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.

– Về nghệ thuật: Hình thức đối thoại lồng trong lời kể kết hợp với hình ảnh thiên nhiên giàu ý nghĩa tượng trưng.