Soạn bài Phải coi luật pháp như khí trời để thở
Trước khi đọc
Câu 1 trang 104 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Đọc trước văn bản Phải coi luật pháp như khí trời để thở và tìm hiểu thêm các bài viết về vấn đề tôn trọng và chấp hành pháp luật trong cuộc sống.
Trả lời:
– Pháp luật với vấn đề thực hiện dân chủ ở nông thôn Việt Nam hiện nay.
– Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông.
– Mấy vấn đề về phổ biến, giáo dục pháp luật nhìn từ góc độ quốc phòng – an ninh.
Câu 2 trang 104 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Văn bản Phải coi luật pháp như khí trời để thở được in trong cuốn sách Người Việt: Phẩm chất và thói hư tật xấu. Từ nhan đề cuốn sách, hãy dự đoán nội dung chính của văn bản này.
Trả lời:
Nội dung chính nói về những thói hư tật xấu của người Việt đó chính là việc coi thường pháp luật, không chấp hành pháp luật cần phải thay đổi.
Trong khi đọc
Câu 1 trang 104 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Theo em, nội dung in đậm này có đúng yêu cầu của phần sa pô?
Trả lời:
Theo em, nội dung in đậm đúng yêu cầu của phần sa pô. Vì nó đã khơi mở vấn đề, nằm ngay dưới tiêu đề có vai trò mở đầu, tóm tắt nội dung bài viết.
Câu 2 trang 104 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Quan sát toàn văn bản để biết có bao nhiêu tiểu mục được in đậm.
Trả lời:
Có 4 tiểu mục được in đậm.
Câu 3 trang 105 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Nội dung chính của tiểu mục này là gì?
Trả lời:
Nội dung chính của tiểu mục này là bàn về vấn đề an toàn trong lao động ở Việt Nam.
Câu 4 trang 105 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Chú ý việc nêu thông tin bằng cách kể chuyện.
Trả lời:
Việc nêu thông tin bằng cách kể chuyện làm cho thông tin thêm tính xác thực, thu hút người đọc hơn.
Câu 5 trang 105 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Tác dụng của các số liệu ở đây là gì?
Trả lời:
Việc nêu số liệu làm cho thông tin thêm tính xác thực.
Câu 6 trang 105 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Câu văn nào thể hiện thái độ của tác giả?
Trả lời:
Câu văn: Hãy thử tưởng tượng… khủng khiếp biết chừng nào!
→ Khẳng định về tác hại của tai nạn giao thông đồng thời làm dẫn chứng đanh thép cho lập luận ở trên
Câu 5 trang 106 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Nhan đề tiểu mục này cho biết thái độ gì của tác giả?
Trả lời:
Thái độ lên án, phê phán
Câu 6 trang 106 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Nội dung tiểu mục này liên quan với nhan đề như thế nào?
Trả lời:
Tên của tiểu mục đã chứa tên nhan đề bài viết. Nội dung mục này có liên quan trực tiếp tới vấn đề mà tác giả Quãng Dũng đang muốn bàn luận trong bài viết. Trong câu chuyện của Giáo sư, người khách thắc mắc về khẩu hiệu được nêu lên là “Sống và làm việc theo pháp luật”, đối với anh ta con người sống và làm việc thì phải thở. Như vậy có thể coi luật pháp như khi trời để thở.
Sau khi đọc
Câu 1 trang 107 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Văn bản Phải coi luật pháp như khí trời để thở viết về vấn đề gì? Vấn đề ấy có phổ biến trong cuộc sống hiện nay không?
Trả lời:
– Văn bản Phải coi luật pháp như khí trời để thở viết về vấn đề con người phải coi pháp luật như khí trời để thở nếu muốn xã hội văn minh.
– Vấn đề ấy rất cần chú trọng trong cuộc sống hiện nay.
Câu 2 trang 107 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Bố cục và cách trình bày của văn bản có gì đáng chú ý? Tóm tắt nội dung chính của từng phần bằng một vài câu ngắn gọn.
Trả lời:
– Bố cục văn bản được sắp xếp thành các phần, mục lớn gồm có: Nhan đề, sa pô, các tiểu mục, tên tác giả, nơi in ấn, đơn vị, thời gian phát hành.
+ Phần 1: Mở đầu.
+ Phần 2: Bàn về vấn đề an toàn lao động. Kể về một câu chuyện liên quan đến một tai nạn xảy ra trong lao động mà tác giả biết được, từ đó đưa ra đánh giá, nhận xét cá nhân và từ một kỹ sư người Nga.
+ Phần 3: Bàn về vấn đề tai nạn giao thông. Kể về một vụ tai nạn giao thông mà tác giả thấy trong một lần về quê thăm bạn. Sau đưa ra thống kế số liệu các vụ tai nạn giao thông. Từ đó rút ra ý kiến cá nhân.
+ Phần 4: Bàn về các trò đùa tai hại. Kể về trò đùa tai hại của một người khiến chuyến bay bị ảnh hưởng. Từ đó đặt các vấn đề về đạo đức, văn hóa ứng xử và pháp luật.
+ Phần 5: Phải coi luật pháp quan trọng như khí trời để thở. Tác giả kể về câu chuyện của giáo sư Phan Ngọc để từ đó rút ra kết luận về tầm quan trọng của pháp luật.
Câu 3 trang 107 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Chỉ ra tính chất tổng hợp của văn bản thông tin Phải coi luật pháp như khí trời để thở.
Trả lời:
– Trong văn bản Phải coi luật pháp như khí trời để thở tác giả đã đặt ra vấn đề về phải coi phép luật như khí trời để thở. Tác giả tiến hành phân chia đề mục từng phần khác nhau. Trong từng phần là dẫn chứng thực tế, những câu chuyện có thật, những số liện cụ thể để từ đó đúc rút ra những kết luận, bài học.
→ Cuối cùng tổng kết được tầm quan trọng của pháp luật: “Để tiến đến văn minh, phải thượng tôn pháp luật.”
Câu 4 trang 107 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Theo em, văn bản này nhằm mục đích gì? Mục đích ấy đã được làm sáng tỏ như thế nào? Em có nhận xét gì về thái độ và tình cảm của người viết thể hiện trong văn bản?
Trả lời:
– Theo em, văn bản viết ra nhằm mục đích chứng minh với bạn đọc tầm quan trọng của pháp luật, muốn xã hội văn minh phải thượng tôn pháp luật.
– Nhằm sáng tỏ mục đích chính của văn bản, tác giả Quang Vũ đã chia văn bản thành các mục với các nội dung nổi trội được nhiều người quan tâm như vấn đề an toàn trong lao động, tai nạn giao thông, các trò nghịch quá trớn của một số cá nhân, tập thể. Trong các mục đó tác giả đưa ra những câu chuyện có thật, những số liệu cụ thể để tăng sức thuyết phục với người đọc. Bên cạnh ý kiến nhận xét của mình, tác giả còn lồng ghép một số nhận xét, quan điểm của một số người nhằm tăng tính khách quan của bài viết.
– Qua bài viết ta thấy được tác giả rất quan tâm đến vấn đề pháp luật. Tác giả lên án, phê bình với những hành vi vi phạm pháp luật, không tôn trọng pháp luật.
Câu 5 trang 107 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Nội dung văn bản mang lại cho em những thông tin và nhận thức bổ ích gì? Hãy kể lại một vài hiện tượng vi phạm pháp luật mà em biết trong cuộc sống (được chứng kiến, nghe kể hoặc qua các phương tiện thông tin đại chúng).
Trả lời:
– Thông qua văn bản em biết có cái nhìn trực quan về xã hội, biết thêm nhiều các câu chuyện thực tế, các vấn đề vi phạm pháp luật để từ đó hiểu hơn và ý thức tầm quan trọng của pháp luật với đời sống. Đồng thời rút ra bài học cho mình là phải cố gắng tu dưỡng đạo đức, tuân thủ pháp luật để xây dựng một xã hội văn minh hơn.
– Một vài hiện tượng vi phạm pháp luật trong cuộc sống mà em đã gặp hoặc biết được:
+ Hiện nay, nhiều cá nhân khi tham gia giao thông không chấp hành tốt luật giao thông, vượt đèn đỏ và gây ra nhiều những tai nạn thương tâm.
+ Ba cô tiếp viên hàng không bị bắt do vận chuyển ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam.
Câu 6 trang 107 SGK Ngữ Văn 11 tập 1: Viết một đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) để trả lời câu hỏi: Vì sao phải coi luật pháp như khí trời để thở?
Trả lời:
Đã bao giờ bạn tự hỏi về tầm quan trọng của pháp luật, vì sao phải coi luật pháp như khí trời để thở? Pháp luật là một hệ thống các quy tắc xử sự do Nhà nước đặt ra (hoặc thừa nhận) có tính quy phạm phổ biến, tính xác định chặt chẽ về mặt hình thức và tính bắt buộc chung thể hiện ý chí của giai cấp nắm quyền lực Nhà nước và được Nhà nước đảm bảo thực hiện nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội. Pháp luật sinh ra giúp duy trì trật từ xã hội và là chuẩn mực đạo đức trong xã hội. Khi mọi người tuân thủ pháp luật, tội phạm sẽ giảm bớt, thậm chí là không xuất hiện. Các hành vi thiếu văn hóa, gây nguy hại đến sức khỏe, tính mạng của cá nhân và người khác không còn, mỗi người tự ý thức được hành vi của mình, xã hội sẽ văn minh hơn. Ngược lại khi xã hội không có pháp luật, mỗi người tự làm theo ý mình, trật tự xã hội bị phá vỡ gây ra những hậu quả khôn lường, đời sống nhân dân bất an, lo lắng… Như vậy có thể thấy pháp luật rất quan trọng giống như khí trời vậy.
Xem thêm các bài soạn văn lớp 11 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Tự đánh giá: Kép Tư Bền
Phải coi luật pháp như khí trời để thở
Tạ Quang Bửu – người thầy thông thái
Thực hành đọc hiểu: Tiếng Việt lớp trẻ bây giờ
Thực hành Tiếng Việt trang 116