Tóm tắt lý thuyết
1.1. Vai trò, ý nghĩa của bảo quản thực phẩm
– Ngăn ngừa hư hỏng ở thực phẩm.
– Duy trì hoặc làm giảm ít nhất chất dinh dường và an toàn khi sử dụng.
– Kéo dài được thời gian sử dụng thực phẩm.
– Tăng nguồn cung cấp thực phẩm cho người tiêu dùng.
– Giúp cho các thực phẩm theo mùa có thế sử dụng lâu dài.
– Góp phần ổn định giá thực phẩm.
– Đa dạng hơn về sự lựa chọn thực phẩm.
– Cải thiện dinh dưỡng và tiết kiệm chi phí.
Một số phương pháp bảo quản thực phẩm
1.2. Một số phương pháp bảo quản thực phẩm phổ biến
1.2.1. Bảo quản ở nhiệt độ phòng
– Bảo quản thoáng: là phương pháp bảo quản trong đó các loại rau, quả, củ tươi, khoai tây, khoai lang, hành, tỏi, … được tiếp xúc trực tiếp với không khí.
– Bảo quản kín: là phương pháp bảo quản trong đó các thực phẩm khô như thóc, gạo, đậu (đỗ), cá khô, mực khô, … được chứa đựng hoặc bao gói kín bằng các vật liệu có khả năng cách ẩm tốt. Trong gia đình thường sử dụng hộp, thùng bằng nhựa, kim loại,… có nắp kín.
1.2.2. Bảo quản ở nhiệt độ thấp
– Bảo quản lạnh là phương pháp bảo quản thực phẩm ở nhiệt độ 0 – 15°C. Quá trình làm lạnh không tạo thành tinh thể đá trong sản phẩm.
– Bảo quản đông lạnh là phương pháp bảo quản thực phẩm ở nhiệt độ < -18°C. Nước trong sản phẩm bị đóng băng.
1.2.3. Bảo quản bằng đường hoặc muối
– Bảo quản bằng đường hoặc muối là phương pháp bảo quản thực phẩm sử dụng đường hoặc muối ở nồng độ cao để ức chế sự phát triển của vi sinh vật gây thối.
– Ví dụ: cá ướp muối, rau muối mặn, nước mắm, quả ngâm đường.
1.3. Các nguyên tắc bảo quản thực phẩm
– Bảo quản những nguyên liệu đạt yêu cầu về chất lượng. Vì rau, củ, quả tươi phải nguyên vẹn, không bị bầm, dập,…
– Ví dụ: hạt phải khô.
– Không để lẫn thực phẩm khác loại hay thực phẩm cũ và mới trong cùng vật chứa.
– Nơi đỗ vật chứa, kho bảo quản phái sạch, khô, thoáng, cách li với các nguồn bệnh.
– Sau khi kết thúc bảo quản phải vệ sinh vật chứa.
Bài tập minh họa
Bài tập 1: Em có thể bảo quản ngô (bắp) bằng những phương pháp nào?
Hướng dẫn giải
Em có thể bảo quản ngô (băp) băng những phương pháp: bảo quản kín.
Bài tập 2: Để bảo quản dài ngày các loại hat như đậu, lạc, thóc mới thu hoạch em nên làm việc gì đầu tiên?
a. Làm vệ sinh vật chứa (thùng, vại,…)
b. Phơi hoặc sấy hạt đến khô
c. Cho hạt đã phơi hoặc sấy khô vào vật chứa
Hướng dẫn giải
Để bảo quản dài ngày các loại hat như đậu, lạc, thóc mới thu hoạch em nên làm việc đầu tiên: Phơi hoặc sấy hạt đến khô