Giải bài tập Khoa học tự nhiên 6 Bài 29: Thực vật
Mở đầu
Mở đầu trang 131 SGK KHTN lớp 6: Giờ ra chơi, các bạn đố nhau xem ai có thể kể tên của nhiều loài thực vật trong vườn trường nhất. Theo em, các bạn có thể liệt kê được hết tên các loài thực vật trong vườn trường không?
Lời giải:
Tùy theo độ đa dạng của thực vật trong vườn trường và sự hiểu biết của các bạn học sinh để dự đoán.
– Nếu độ đa dạng của vườn trường thấp và các bạn học sinh có sự hiểu biết phong phú sẽ kể được hết
– Nếu độ đa dạng của vườn trường cao và các bạn học sinh có vốn kiến thức chưa nhiều sẽ không liệt kê được hết
Hình thành kiến thức mới
Hình thành kiến thức mới 1 trang 131 SGK KHTN lớp 6: 1. Quan sát hình 29.1, hãy kể tên một số đại diện thuộc các nhóm thực vật. Xác định đặc điểm của mỗi nhóm.
2. Có thể phân biệt nhóm Rêu và nhóm Dương xỉ nhờ đặc điểm cấu tạo bên trong nào?
3. Đặc điểm nào giúp em phân biệt cây Hạt trần và cây Hạt kín?
Lời giải:
1.
|
Nhóm thực vật |
Đại diện |
Đặc điểm |
|
Rêu |
Rêu tường |
– Chưa có hệ mạch – Rễ giả – Sinh sản bằng bào tử |
|
Dương xỉ |
Dương xỉ, bèo ong, rau bợ |
– Có hệ mạch – Rễ thật – Sinh sản bằng bào tử |
|
Hạt trần |
Thông, vạn tuế |
– Có hệ mạch – Có nón – Hạt nằm trên lá noãn |
|
Hạt kín |
Bàng, cam, bưởi, nho, táo |
– Có hệ mạch – Có hoa và quả – Hạt nằm trong quả |
Hình thành kiến thức mới 2 trang 134 SGK KHTN lớp 6: Quan sát hình 29.2 và 29.3, em hãy nêu vai trò của thực vật trong tự nhiên.
Lời giải:
Vai trò của thực vật trong tự nhiên là:
– Làm thức ăn cho các loài động vật
– Là nơi cư trú, sinh sản của các loài động vật
Hình thành kiến thức mới 3 trang 134 SGK KHTN lớp 6: Quan sát hình 29.4, hãy cho biết hàm lượng khí carbon dioxide và oxygen trong không khí được cân bằng như thế nào? Từ đó, hãy nêu vai trò của thực vật trong điều hòa khí hậu.
Lời giải:
– Lượng O2 và CO2 trong không khí được cân bằng nhờ hoạt động của cây xanh.
– Thực vật quang hợp hấp thu khí CO2 và thải O2 giúp điều hòa khí hậu.
Hình thành kiến thức mới 4 trang 135 SGK KHTN lớp 6: Quan sát hình 29.5, em hãy cho biết tại sao phải trồng cây gây rừng?
Lời giải:
Cây xanh có tác dụng giữ đất, giữ nước, chống xói mòn, rửa trôi và điều hòa khí hậu nên cần phải trồng cây gây rừng.
Hình thành kiến thức mới 5 trang 136 SGK KHTN lớp 6: Quan sát hình 29.7, hãy nêu vai trò của thực vật đối với đời sống con người.
Lời giải:
Vai trò của thực vật đối với đời sống con người:
– Cung cấp lương thực, thực phẩm
– Cung cấp dược liệu, nguyên liệu, vật liệu
– Cung cấp gỗ
– Làm cảnh
Luyện tập
Luyện tập 1 trang 131 SGK KHTN lớp 6: Em hãy cho biết môi trường sống của thực vật bằng cách hoàn thành bảng theo mẫu sau:
Lời giải:
|
Tên cây |
Môi trường sống |
|
Cây rêu |
Tường ẩm |
|
Cây dương xỉ |
Tường ẩm |
|
Cây thông |
Khí hậu ôn đới |
|
Cây phong lan |
Trên gỗ mục |
|
Cây chè |
Vùng đồi núi |
Luyện tập 2 trang 132 SGK KHTN lớp 6: Điền vào dấu ? trong ảnh dưới đây:
Lời giải:
Luyện tập 3 trang 134 SGK KHTN lớp 6: Điều gì xảy ra với các sinh vật trong chuỗi thức ăn hình 29.2 nếu số lượng loài cỏ bị giảm đi đáng kể?
Lời giải:
Nếu số lượng loài cỏ bị giảm đi đáng kể thì chuỗi thức ăn cũng sẽ không thể tồn tại.
Luyện tập 4 trang 135 SGK KHTN lớp 6: Việc trồng nhiều cây xanh có lợi ích gì đối với vấn đề bảo vệ môi trường?
Lời giải:
Lợi ích của việc trồng nhiều cây xanh với vấn đề bảo vệ môi trường là:
– Lọc bớt bụi, khí CO2 trong không khí
– Giảm tác hại gây ra do hiệu ứng nhà kính
– Giảm ô nhiễm tiếng ồn
– Tạo thêm O2 cung cấp cho hoạt động hô hấp của các sinh vật
Luyện tập 5 trang 136 SGK KHTN lớp 6: Nêu vai trò của một số loài thực vật ở địa phương em theo mẫu sau:
Lời giải:
|
Tên cây |
Giá trị sử dụng |
|||||
|
Làm lương thực |
Làm thực phẩm |
Làm thuốc |
Lấy quả |
Lấy gỗ |
Làm cảnh |
|
|
Cây ngô |
+ |
+ |
+ |
– |
– |
– |
|
Cây đào |
– |
– |
+ |
+ |
+ |
+ |
|
Cây mít |
– |
– |
– |
+ |
+ |
– |
|
Cây susu |
– |
+ |
– |
+ |
– |
– |
Vận dụng
Vận dụng trang 137 SGK KHTN lớp 6: Tại sao nói “rừng là lá phổi xanh” của Trái Đất?
Lời giải:
Rừng được coi là lá phổi của Trái Đất vì trong quá trình quang hợp, thực vật hấp thụ khí CO2 và thải ra khí O2 giúp điều hòa không khí.
Bài tập
Bài 1 trang 137 SGK KHTN lớp 6: Nhóm thực vật nào sau đây có đặc điểm có mạch, có hạt, không có hoa?
A. Rêu B. Dương xỉ C. Hạt trần D. Hạt kín
Lời giải:
Đáp án: C
Bài 2 trang 137 SGK KHTN lớp 6: Em hãy lập bảng phân biệt các đặc điểm cơ bản của các nhóm Rêu, Dương xỉ, Hạt trần, Hạt kín.
Lời giải:
|
Nhóm thực vật |
Đặc điểm |
|
Rêu |
– Chưa có hệ mạch – Rễ giả – Sinh sản bằng bào tử |
|
Dương xỉ |
– Có hệ mạch – Rễ thật – Sinh sản bằng bào tử |
|
Hạt trần |
– Có hệ mạch – Không có hoa và quả – Hạt nằm trên lá noãn |
|
Hạt kín |
– Có hệ mạch – Có hoa và quả – Hạt nằm trong quả |
Bài 3 trang 137 SGK KHTN lớp 6: Cho các từ: rễ, ngọn, thân, mạch dẫn, lá, túi bào tử, bào tử. Sử dụng các từ đã cho để hoàn thành đoạn thông tin sau:
Cây rêu gồm có …(1)…, …(2)…, chưa có …(3)…chính thức. Trong thân và là rêu chưa có …(4)… . Rêu sinh sản bằng …(5)… được chứa trong …(6)…, cơ quan này nằm ở …(7)… cây rêu.
Lời giải:
(1) thân (4) mạch dẫn (7) ngọn
(2) lá (5) bào tử
(3) rễ (6) túi bào tử
Bài 4 trang 137 SGK KHTN lớp 6: Cho sơ đồ sau:
a) Em hãy lựa chọn các sinh vật phù hợp với các số trong sơ đồ trên.
b) Từ sơ đồ trên, em có nhận xét gì về vai trò của thực vật.
Lời giải:
a) (2) châu chấu (3) gà
b) Vai trò của thực vật:
– Thực vật là thực ăn cho các sinh vật khác và là thức ăn của con người.