Soạn bài Sơn Đoòng – thế giới chỉ có một hay nhất
* Chuẩn bị đọc
Câu hỏi (trang 85 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Nhan đề “Sơn Đoòng – thế giới chỉ có một” cho thấy văn bản muốn đề cập đến thông tin gì về Sơn Đoòng.
Trả lời:
Nhan đề cho ta thấy văn bản đang muốn đề cập đến nét nổi bật đặc sắc và các thông tin liên quan về chiếc hang duy nhất thế giới – hang Sơn Đoòng.
* Trải nghiệm cùng văn bản
1. Theo dõi: Nhan đề và hệ thống đề mục của văn bản cung cấp thông tin gì cho bạn? Cách trình bày các đề mục có gì đáng chú ý?
– Nhan đề và hệ thống đề mục cung cấp thông tin về:
+ Vẻ đẹp của Sơn Đoòng: Không chỉ đồ sộ về quy mô mà còn chứa đựng nhiều điều độc đáo.
+ Vấn đề đặt ra: khai thác sao cho hiệu quả nhưng vẫn bảo vệ và giữ gìn được hang.
= > Cách trình bày: đề mục được in đậm và tách dòng, giúp cho người đọc dễ dàng theo dõi văn bản và hiểu được ý chính.
2. Phân biệt dữ liệu và ý kiến/ quan điểm: Xác định dữ iệu và ý kiến/ quan điểm của người viết trong đoạn văn “Theo số liệu chính xác… quả là không giới hạn!”
– Trong đoạn văn ” Theo số liệu chính xác …. quả là không giới hạn!” gồm:
– Dữ liệu: “Theo số liệu chính xác do Công ty Trách nhiệm Hữu hạn An Thi Việt Nam…… chiều dài nhánh chính của hang Sơn Đoòng là 4,45 km… nơi cao nhất 203 m… khoảng cách lên tới 304 m… kích thuớc đo đạc là 147m… đạt tới 12,5 triệu mét khối”.
– Ý kiến/ quan điểm của người viết: “Với kích cỡ con người chỉ bé xíu bằng một chú kiến….”
3. Theo dõi: Cụm từ “ngọc động” được hiểu như thế nào? Qua cách dùng cụm từ ấy, tác giả thể hiện tình cảm gì với Sơn Đoòng.
– Cụm từ “ngọc động” được hiểu là nơi hang động chứa những viên đá hình cầu, cầu dẹt hoặc hình trứng, “ngọc động” thường hình thành trong những ngăn ruộng bậc thang do canxi cấu thành.
– Từ cách sử dụng cụm từ ấy, có thể thấy tác giả dành một tình cảm yêu mến, trân trọng, nâng niu, si mê trước vẻ đẹp của Sơn Đoòng.
4. Đọc quét: Vì sao du lịch mạo hiểm, khám phá lại là hình thức khai thác du lịch phù hợp với hang Sơn Đoòng.
– Vì cách khai thác du lịch phù hợp với bối cảnh hiện tại, đồng thời man lại hiệu quả kinh tế và ít tác hại đến hệ thống hang động.
* Suy ngẫm và phản hồi
Nội dung chính:
Văn bản miêu tả vẻ đẹp huyền bí, độc đáo với không gian đồ sộ, vĩ đại bậc nhất thế giới của hang Sơn – Đoòng.
Câu 1 (trang 90 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Vẽ sơ đồ tóm tắt bố cục của văn bản. Bố cục ấy có mối quan hệ như thế nào với nhan đề của văn bản?
Trả lời:
Câu 2 (trang 90 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Phần văn bản “Sơn Đoòng – Đệ nhất kì quan” trình bày dữ liệu và thông tin theo (những) cách nào? Dựa vào đầu bạn có thể xác định được như vậy? Nhận xét về hiệu quả của (các) cách trình bày ấy trong văn bản.
Trả lời:
– Phần văn bản “Sơn Đoòng – Đệ nhất kì quan” trình bày dữ liệu và thông tin theo cách trích dẫn.
– Dựa vào một câu văn: “Theo số liệu chính xác do Công ty Trách nhiệm Hữu hạn An Thi Việt Nam cung cấp….”
– Nhận xét: Giúp cho văn bản mang tính minh bạch, rõ ràng, giúp người đọc dễ dàng theo dõi các số liệu về Sơn Đoòng và tìm được nguồn trích dẫn gốc, tránh tình trạng đạo văn.
Câu 3 (trang 90 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Nội dung chính của văn bản này là gì? Các yếu tố hình thức của văn bản đã hỗ trợ như thế nào cho việc biểu đạt nội dung chính? Hãy lí giải.
Trả lời:
– Nội dung chính của văn bản: miêu tả vẻ đẹp huyền bí, độc đáo với không gian đồ sộ, vĩ đại bậc nhất thế giới của Sơn Đoòng.
– Các yếu tố hình thức giúp chứng minh, lý giải và bổ sung ý nghĩa cho nội dung chính được biểu đạt. Đồng thời giúp cho nội dung văn bản có tính xác thực và chính xác cao.
Câu 4 (trang 90 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Xác định thái độ của tác giả được thể hiện qua văn bản và chỉ ra căn cứ để xác định (những) thái độ đó.
Trả lời:
– Thái độ: Tác giả thể hiện thái độ trân trọng, tự hào và tình yêu mến quê hương cũng như hang động Sơn – Đoòng.
– Thái độ được thể hiện qua một số chi tiết trong bài như: “Sơn Đoòng được thế giới đánh giá rất cao”, “Sơn Đoòng là một trong những điểm đáng đến nhất thế giới”, “thiên đường dưới lòng đất” …
Câu 5 (trang 90 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Tìm thông tin chính và các chi tiết được trình bày trong đoạn văn: “Điểm đặc biệt của Sơn Đoòng là có hai hố sụt … cây ưa bóng râm chen dày, thực vật biểu sinh như tầm gửi, phong lan…”. Các chi tiết này đóng vai trò gì trong việc thể hiện thông tin chính của đoạn văn?
Trả lời:
– Thông tin chính của đoạn văn trên là: Sơn Đoòng có hai hố sụt
– Chi tiết được trình bày:
+ “là phần vòm trần hang do những tác động khác nhau bị sập đổ, tạo nên “giếng trời”.
+ “ánh sáng tự nhiên… rọi xuống, tạo nên một thảm thực vật dày đặc, một khu rừng nhiệt đới đặc biệt không nơi nào có được”
+ “Thảm thực vật trong hố sụt thứ nhất….”
+ “Thảm thực vật trong hố sụt thứ hai….”
+ “Rừng có cả….”
→ Vai trò: Giúp cho việc lý giải và chứng minh được rõ ràng, mạch lạc và chính xác nhất.
Câu 6 (trang 90 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Bạn có đồng ý với quan điểm của người viết được thể hiện ở phần văn bản “Để phát triển bền vững hang động lớn nhất thế giới – Sơn Đoòng” không? Vì sao?
Trả lời:
Em hoàn toàn đồng ý với quan điểm của người viết. Vì cách nhìn nhận, đặt vấn đề và đưa ra các giải pháp rất phù hợp đặc biệt là thích hợp với tình hình thực tế.
Câu 7 (trang 90 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Đề tài của văn bản Sơn Đoòng – thế giới chỉ có một có ý nghĩa như thế nào với ngành du lịch Quảng Bình nói riêng và Việt Nam nói chung? Từ đó, bạn có suy nghĩ gì về việc khai thác và bảo tồn các kì quan thiên nhiên?
Trả lời:
– Ý nghĩa với ngành du lịch:
+ Giới thiệu được quá trình phát hiện ra hang Sơn- Đoòng.
+ Trình bày và giới thiệu được các nét đặc sắc về cảnh sắc thiên nhiên.
+ Trình bày và giới thiệu đến người đọc, người nghe những biện pháp khai thác và bảo vệ hợp lí đối với các kì quan thiên nhiên
+ …
– Suy nghĩ về việc khai thác và bảo tồn các kì quan thiên nhiên:
+ Thông qua những hoạt động du lịch, du khách có cơ hội tận mắt chứng kiến, hiểu hơn về những giá trị của các di sản văn hóa, tự có những trải nghiệm đặc biệt mà trên phim ảnh hay Internet không thể mang đến.
+ Trong bối cảnh khai thác dịch vụ ngày càng bị lạm dụng, chúng ta cần có cách khai thác, phát triển, bảo vệ phù hợp, khoa học để không mất đi giá trị đích thực của các di sản văn hóa đó.
+ …